Nurettin Rüştü ve Cadaloz Gazetesi

Author:

Number of pages:
141-158
Language:
Year-Number:
2015-Volume 10 Issue 5

Osmanlı modernleşmesinde son derece önemli bir rol oynayan basın, pek çok türün ortaya çıkmasında da önemli bir rol oynamıştır. II. Meşrutiyetin ilan edildiği 24 Temmuz 1908 tarihi siyasal ve kültürel alanda büyük değişimin yaşandığı bir dönem olmuştur. İttihat ve Terakki Cemiyeti, tarihimizde farklı bir örgütlenme mantığıyla cemiyet, parti, okul, basın, ekonomi hatta askeri alanda aynı anda teşkilatlanan bir kuruluştur. Meşrutiyet döneminde ittihatçı basının yanında her grup, cemaat ve görüş yayın faaliyetine katılmış, yerel basının gelişmesine katkı sağlamıştır. Bu dönemin getirdiği coşku ile mizah basınında büyük bir canlılık meydana gelmiş olup, ardı ardına birçok mizah gazete ve dergileri yayımlanmıştır. II. Meşrutiyet öncesinde otuz yıl süren bir istibdat dönemi yaşanmış ve basına uygulanan sansür nedeniyle basın gerilemiştir. Ancak II. Meşrutiyet döneminde Osmanlı İmparatorluğu’nda basında meydana gelen patlamadan mizah basını da payını almıştır. Bu dönemde hem geleneksel tarzda hem de Batılı anlamda mizah gazeteleri yayınlanmıştır. İttihatçı basın, muhalefet döneminde savunduğu hak, özgürlük, kardeşlik, adalet ve sistem düşüncelerinde tutarlılığı; İttihat ve Terakki iktidarı devrinde sürdürememiştir. Cadaloz Gazetesi adından da anlaşılacağı gibi Cadaloz'un yer aldığı bir kadın karakterini sürekli konuşturmuştur. Aslında cadaloz ulusal bir karakter olmakla beraber, Türk kuklalarında sıkça konuşturulan ve lafını esirgemeyen sert bir karakterdir. Cadaloz Gazetesi 1911 yılında Nurettin Rüştü ve Haydar Rüştü tarafından yayınlanmaya başlanan bir mizah gazetesidir. Gazete, mizah gazetesi olmakla beraber dönemin sosyal, ekonomik, siyasal, toplumsal konularını haftada iki gün yayın yaparak, altı ay süre ile değerlendirmiştir. Gazete Türkçe yayın yapmıştır. Cadaloz Gazetesi geleneksel tarzda yayın yapan bir mizah gazetesidir. İttihat ve Terakki yönetimi basın üzerinde baskıcı bir tutum izleyerek kendine muhalif olan gazeteleri ve dergileri kapatmıştır. Cadaloz'da bu baskıdan nasibini almış yayın hayatına 4 Nisan 1911’de başlamış, son sayısını 9 Eylül 1911’ de çıkarmıştır. Gazete yazarları daha sonra okuyucularına söylemek istediklerini ''Cadaloz'un Devesi' adlı kitapta devam ettirmişlerdir.

Keywords


The modernization of the Ottoman Empire is an extremely important role in the press, many played an important role in the emergence of type II. The Constitution was proclaimed on July 24, 1908 big historic political and cultural areas has been a period of experiencing the change. Committee of Union and Progress is a foundation organized with a distinguished organization style in committee, party, school, media, economics, and even military. During Constitutional Monarchy period all groups, congregations and ideologies joined in publishing activities alongside with the unionist media, and contributed in the development of local media. After the declaration of Second Constitutional Monarchy there was a mass social renaissance. In July 24th, 1908 newspapers did not send their articles to the censorship office. There was a publishing rush in newspapers, magazines, and books. Woman’s movement, worker’s movement sprawled. This period brought a great vitality, enthusiasm and humor, media reports have occurred one after another, whether a lot of humor published newspapers and magazines. II. Prior to the thirty-year-long constitutional monarchy in the period due to the censorship applied to the press and bad attitude don't piss me the press declined howeve r ın the Ottoman Empire during the period of constitutional monarchy in the press and the from the exposion has taken its share of humor. In this period, both in the traditional manner and sense of humor puplished in Western newspaper. Unionist media lost its coherence, which it supported in relation with equity, liberty, fraternity, justice and democratic system, during Committee of Union and Progress period. Cadaloz (Crone) Newspaper, as it could be derived from the title, made speak a woman character in a cartoon series. Though a national character, crone, who is a straightforward character, is frequently played in Turkish puppet plays. A significant number of articles in Cadaloz Newspaper dealt with political issues. These articles were mostly based on Committee of Union and Progress, the First Parliament, parliamentarians, Balkan policies (Montenegro, Crete, Albania). Cadaloz Newspaper used a traditional humor and its cartoons were gained widespread attention. Titles under the cartoons were written in Turkish. Likewise, the paper was monolingual. In Second Constitutional Monarchy, Ottoman State faced great problems in Balkans. 1911 is the year in which not only the big European states but only Balkan states started to make secret alliances or failed to agree on sharing Ottoman lands. Cadaloz Newspaper usually covered these issues in its columns. Humor newspaper is not only a must-character text, which was also used along with cartoons. Hag Newspaper of the cartoon where vermin includes ğ of the evil that is black and white cartoons are written in Turkish is tirillm. Hag Newspaper Nurettin Rüştü in 1911 and is a humor newspaper began to be published by Haydar Rüştü. Newspapers of the period, although the humor newspaper, social, economic, political and social issues was graded by two days were evaluated for six months. Hag newspaper published in Turkish broadcasting in the traditional style is a humor newspaper. Committee of Union and Progress implemented heavy policies on media, and stopped all activities of opposing newspapers and magazines. Cadaloz Newspaper could not avoid this heavy hand, and consequently published its last issue in September 9th, 1911. Journalists, then, continued reaching their readership with the book titled Cadaloz’un Devesi (Camel of the Crone).

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,021
Number of downloads 445

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.