Göynük Vadisi’nde (Bingöl) Heyelan Duyarlılığın Coğrafi Bilgi Sistemleri İle Analizi

Author:

Number of pages:
235-250
Language:
Year-Number:
2014-Volume 9 Issue 8

Bu çalışmada Coğrafi Bilgi Sistemleri ile heyelan duyarlılık analizinde kullanılan bitki indisi (NDVI), eğim, yükselti, bakı durumu, jeolojik özellikler, yamaç eğriselliği, fay hatlarından ve akarsu ağlarından uzaklık, aktif heyelan alanları kullanılarak Göynük Vadisi’nin Bahçeköy ile Elmalı arasındaki bölümünde heyelan duyarlılığı oluşturulmuştur. Jeolojik özellikler ve faylar Maden Tetkik Arama Enstitüsü’nün çalışma alanı ile ilgili hazırlamış olduğu jeoloji haritalarının taranarak CBS ortamına taşınması ve sayısallaştırılması elde edilmiştir. Sahanın jeomorfolojik özellikleri 1\25000 ölçekli topoğrafya haritalarının sayısallaştırılması ile elde edilen Sayısal Yükseklik Modelinden üretilmiştir. Çalışma sahasına ait uydu verisi Landsat TM tarafından 19 Eylül 2011 tarihinde kaydedilmiştir. Uydu verisinin 4. ve 3. bant değerleri kullanılarak normalleştirilmiş fark bitki indisi (NDVI) formülü ile bitkiden yoksun alanlar belirlenmiştir. Uydu görüntüsünden elde edilen bilgiler, jeolojik ve jeomorfolojik özellikler literatür araştırması ile birlikte değerlendirilerek inceleme alanı için çok yüksek, yüksek, orta, düşük duyarlı heyelan sahaları ve heyelana duyarsız sahalar belirlenmiştir. Bu çalışmada elde edilen sonuçlara göre Göynük Vadisi’nde heyelana orta derecede duyarlı olan sahaların oranı % 45, yüksek derecede duyarlı olan sahaların oranı % 25’dir. Bu sonuçlara göre Göynük Vadisi’nin heyelan duyarlılığı yüksektir. Göynük Vadisi’nde Bingöl-Erzurum karayolu uzun bir mesafede heyelan duyarlılığı yüksek olan sahalardan geçirilmiştir. Çeşitli kesimlerinde meydana gelen heyelanlar karayolunun geçirildiği yer konusundaki yanlışlığı göstermektedir. Göynük Vadisi’nde Bingöl’ün içme suyu ihtiyacını karşılayan Kürik Hattı da duyarlılığın yüksek olduğu sahadan geçirilmiştir. Heyelan duyarlılığının yüksek olduğu sahada yer alan Kalencik, Göynük ve Elmalı köyleri vadide nüfusun en fazla olduğu yerleşmelerdendir. Göynük Vadisi’nde heyelanların doğurduğu sorunların fazla olması, inceleme alanında beşeri faaliyetler planlanırken heyelan duyarlılığın dikkate alınmasının gerekliliğini ortaya koymaktadır. Vadide heyelan duyarlılığının çok yüksek ve yüksek olduğu sahalar yerleşime açılmamalı, var olan yerleşmeler nakledilmeli ve heyelan sahasından geçirilen karayolunun yeri değiştirilmelidir. İçme suyu ihtiyacını karşılamak için alternatif su kaynakları devreye alınmalıdır.

Keywords


In this study landslide sensitivity has been formed between Bahçeköy and Elmalı parts of Göynük Valley by using geographical information systems together with Normalized Difference Vegetation Index (NDVI) used in landslide sensitivity analysis, slope, elevation, aspect, geological features, curvature, distance from tectonic faults and river systems and active landslide zones. Geological features and tectonic faults have been obtained through scanning the maps, prepared concerning the research area by Mineral Research and Exploration Institute, transferring to CBS and digitising them.The geomorphological features of the area have been produced from Digital Elevation Model which is obtained by digitising the 1/25000 scale maps. The satellite data of research area were recorded on September 19, 2011 by Landsat TM. The plantless areas have been determined by using the 4th and 3rd band values of satellite data with the formula of Normalized Difference Vegetation Index. The information picked up from satellite images, geological and geomorphological features have been evaluated together with literature research and for research areas highest, high, medium, low, sensitive and insensitive areas for landslides have been determined. According to the data picked up in this research, the rate of medium landslide-sensitive areas are 45%, the rate of high landslide-sensitive areas are 25% in Göynük Valley. Accordingly, the landslide sensitivity of Göynük Valley is high. The freeway of Bingöl-Erzurum throughout the Göynük Valley has been built on areas where lanslide-sensitivity is highalong a long distance. The frequent landslides that took place at various parts of the freeway indicates the imperfections about the area where it was built. The Kürik potable water pipeline that meets the freshwater need of Bingöl in Göynük Valley was also built on those parts where landslide sensitivity is high. Kalencik, Göynük and Elmalı villages, which are situated on that area where the landslide sensitivity is high, are the most densely populated areas in the Göynük Valley. As the problems that landslides creates are much, while the human activities are being planned, the landslide sensitivity should be considered. The areas where landslide sensitivity is too high and highshould not be open to settlement, the existing settlements sould be transferred, and the location of the freeway on landslide sensitive area should be changed. To meet the potable water need alternative sources should be put into use.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 871
Number of downloads 428

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.