Cumhurbaşkanlığı Arşivi Belgeleri Işığında Müdafaa-i Hukuk Grubu’nun Kuruluşu Ve Ülke Genelinde Gruba Ait Heyet-i Merkeziye Listelerinin Oluşturulması

Author:

Number of pages:
97-137
Language:
Year-Number:
2014-Volume 9 Issue 4

Müdafaa-i Hukuk Grubu’nun kurulduğu dönemde, Türkiye Büyük Millet Meclisi çatısı altında siyasi parti veya partiler mevcut değildi. Onun yerine, Sivas Kongresi’nde oluşturulan Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti etkili olmuştu. Başlangıç itibarıyla milletvekilleri arasında düşünce bakımından tam bir mutabakat vardı. Fakat zaman geçtikçe, Meclis'te ortaklaşa bir çalışmanın sağlanıp düzenlenmesinde güçlükler belirmeye başladı. En basit konularda bile oylar dağılmaya başlamıştı. Olağanüstü şartların yaşandığı bir ortamda Meclis'te iş görülemiyordu. Bu duruma bir çare olmak üzere 1920 yılının ortalarında birtakım gruplar oluşturulmaya çalışıldı. Bu gruplar, Mustafa Kemal’in 13 Eylül 1920’de Halkçılık programını açıklamasından sonra ortaya çıkmaya başlamışlardı. Söz konusu gruplar ise şunlardır: Tesanüt Grubu, İstiklâl Grubu, Müdafaa-i Hukuk Zümresi, Halk Zümresi, Islahat Grubu vb. Bunlardan başka, isimsiz olarak özel maksatlarla kurulan bazı küçük gruplar da vardı. Mevcut grupları birleştirmek veyahut mevcut gruplardan birini destekleyerek iş görmenin mümkün olmadığını gören Mustafa Kemal, meclis içinde birlik ve beraberliği sağlayacak bir grup oluşturulması için bir çalışma başlatmıştı. Mustafa Kemal, “inkılâpçı zihniyete” sahip milletvekilleriyle gruplar halinde vilayet konağında görüştükten sonra Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu adıyla büyük bir grup kurmaya karar vermişti. Bu aşamada, ülke genelindeki Müdafaa-i Hukuk teşkilatları da önemli görevler üstlenmiş ve oluşturdukları “heyet-i merkeziye” listelerini Ankara’ya ulaştırmışlardı. Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu; 10 Mayıs 1921’de kurulmuştu. Birinci Grup da denilen Müdafaa-i Hukuk Grubu; ilk toplantısını 133 milletvekilinin katılımıyla Erkek Öğretmen Okulu’nun Konferans Salonu’nda yapmıştır. Başkanlığına Mustafa Kemal seçilmiştir.

Keywords


There were no political parties during the time of the foundation of the Turkish Parliament (Grand National Assembly of Turkey). Instead, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti (The Union for the Defence of Law in Anatolia and Rumelia) was efficient. At the beginning, there was total agreement among the representatives. But in time, difficulties arose in procuring and organising cooperative work. Votes were scattered even in simplest matters. The Parliament, thus, turned inactive in a time of great burdens. To solve the problem, in the mid-1920s, some political groups were founded. These groups began to surface after Mustafa Kemal publicised his agenda of Populism on 13th September 1920. These groups were Tesanüt (Solidarity) Group, İstiklâl (Freedom) Group, Müdafaa-i Hukuk (Defenders of Law) Society, Halk (People’s) Society, Islahat (Reformation) Group etc. Apart from them, there were also some nameless minor groups founded for special purposes. Recognising the impossibility of moving on by uniting or supoorting the groups at hand, Mustafa Kemal started to work on the foundation of a new group to establish unity and solidarity within the Parliament. After negotiating with the reformist members of the Parliament in groups in the presidency residence, Mustafa Kemal decided to form a stately political group with the name of Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Group (The Defence of Law in Anatolia and Rumelia Group). Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Group (The Defence of Law in Anatolia and Rumelia Group) was establihed on 10th May 1921. Also known as the First Group, the Defence of Law Group held its firts meeting at the Conference Hall of the Teachers’ School (Erkek Öğretmen Okulu) in the presence of its 133 members. Mustafa Kemal was elected the president of the group.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 6,481
Number of downloads 516

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.