Mehmet Fennî ve Tuhfetü’l-İhvân İsimli Şükûfe-nâmesi

Author:

Number of pages:
923-943
Language:
Year-Number:
2014-Volume 9 Issue 9

Şükûfe-nâmeler, çiçekler ve çiçek yetiştirenler hakkında bilgi veren eserlerdir. Bu eserlerde Osmanlı çiçek kültürü hakkında bilgilere ulaşabiliriz. Çiçek sevgisi Osmanlılar’da yaygın bir heves olmuştur. Çiçek bir ticaret malı değil, bir gönül işi olmuştur. Çiçekleri yetiştiren insanlar, yetiştirdikleri çiçeklerinin adlarıyla nam kazanmışlardır. Bu çiçeklerden birisi de laledir. Lale, soğanlı ve otsu bir bitkinin adıdır. Çiçekleri bir sap üzerinde olup, kırmızı, sarı ve beyaz renkli olabilir. Bazı dönemler lale merakı çok artmıştır. İstanbul’daki lale merakı arttıkça, imparatorluğun çeşitli yerlerinden ve diğer ülkelerden bu şehre lale tohumları getirilmiştir. Girid Adası’ndan dahi İstanbul’a lale getirilmiştir. Çiçek meraklılarından biri Fennî Mehmed Çelebi’dir. Mehmed Fennî bazı kaynaklara göre M. 1708’de bazı kaynaklara göre ise M. 1715 tarihinde vefat etmiştir. Rumelihisarı’ndaki Kayalar Mezarlığı’na defnedilmiştir. Mehmed Fennî’nin eserlerinden biri Tuhfetü’l-İhvan isimli şükûfe-nâmesidir. Şair bu eserinin yanında iyi bir çiçek yetiştiricisidir. Şair, bu eseri yazmaya İbrahim Hanzade Mehmed Bey’in teşvikiyle başlamış ve laleleri anlatan bir kitap yazmıştır. Şair, bu eserinde o dönemdeki bazı çiçeklerin değerleri hakkında bilgi vermektedir. Lale ve özellikle Girid lalesi çok değerlidir. Eserde, o dönemdeki lale yetiştiricilerinin adlarını buluyoruz. Mehmed Bey, Rüştü Efendinin, Habib Bey, Himmet Efendi, Hacı Ahmed, Yıldız Çelebi bunlardan bazılarıdır. Bunun yanında o dönemdeki bazı lalelerin isimlerini de buluyoruz. Bî-mânend, semen-sîmâ, müsellem-i âlem, mihr-i münîr, la’l-i bedahşan, mülûkî ve nâdir bunlardan birkaçıdır. Bu makalede Fennî Mehmed Çelebi’nin Tuhfetü’l-İhvânı incelenmiş sonra da eserin tenkitli metni verilmiştir.

Keywords


Flower book are the Works which provide information about flowers and people who raise flowers. In these Works, we can get information about Otoman flower culture. The love of flower was widespread passion in Otoman life. Flowers were not a commercial thing, but a matter of heart. The people who raise flowers gained reputation for the names of their flowers. One of these flowers is tulip. The tulip is the name of oniony and herbaceous plant. His flowers are on stamp and it can be red, yellow and white. The interest in tulip increase remarkably. As the interest in tulip in İstanbul increased, tulips seeds were brought to that city from different places of the empire and the other countries. Tulips were brought to İstanbul even from the island of Crete. One of those who are keen on flowers is Fenni Mehmed Celebi. According to some sources, Mehmed Fenni died in 1708; according to some other sources he died in 1715. He was buried in Kayalar graveyard in Rumelihisar. One of Mehmed Fenni’s works is a sukufename named Tuhfetu’l-Ihvan. In addition to this work, the poet is a good flower cultivator. The poet started to write this work with İbrahim Hanzade Mehmed Bey’s support and he wrote a book about tulips. In this work, the poet prowides information about some flowers in that terms. The tulip and especially the Crete tulip was so valuable. We can find the names of the people who raised tulip in the book. Some of these are Mehmed Bey, Rüştü Efendi, Habib Bey, Himmet Efendi, Hacı Ahmet, Yıldız Celebi. Besides we can find the names of some tulips in the work. Some of these are bi-manend, semen-sima, müsellem-i âlem, mihr-i münir, la’l-i bedahşan, muluki and nâdir. In this articles, Fenni Mehmed’s work Tuhfetu’l-Ihvan was studied and then the critical text is given.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 873
Number of downloads 648

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.