Milletin istiklalini, vatanın bağımsızlığını gerçekleştirerek Türk Milleti'nin kalbinde büyük bir yer edinen, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı olan Mustafa Kemal Atatürk, 10 Kasım 1938 tarihinde ebediyete intikal etmiştir. Türkiye'nin kurtarıcısı ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin kurucu liderinin ölümü, halkın nazarında büyük bir üzüntü yaratmıştır. Atatürk'ün ölümü yurtta ve dünyada büyük yankı uyandırmış ve Ankara'da 21 Kasım 1938 tarihinde bir cenaze merasimi yapılmasına karar verilmiştir. Hükümet bu cenaze merasiminin yanında şehir, kasaba, nahiye ve köylere kadar tüm yerleşim birimlerinde matem törenleri yapılmasına karar vermiştir. Bu törenler İçişleri Bakanlığı'nın talimatı üzerine belli bir program çerçevesinde düzenlenmiş ve büyük bir titizlikle uygulanmıştır. Daha sonra şehir, kasaba, nahiye ve köylerde yapılmış olan matem törenleri hakkındaki bilgiler İçişleri Bakanlığı'na bir rapor halinde sunulmuştur. Tüm Türkiye'de yapılan bu matem törenleriyle millet, devletin koordinesiyle liderine son görevini yerine getirmiştir. Bu matem törenlerinde halk liderini kaybetmenin üzüntüsünü yaşarken, metanet ve büyük bir kararlılık içerisinde Atatürk'ün miras bıraktığı cumhuriyet rejiminin daha güçlü bir şekilde yoluna devam edeceği mesajını da vermeğe çalışmıştır. Matem törenlerinde bu duygu ve düşünceler yoğun olarak vurgulanmıştır. Bu çalışmada Atatürk'ün 10 Kasım 1938 tarihinde ebediyete intikalinin Elazığ kamuoyuna yansıması ve 21 Kasım 1938 tarihinde Elazığ'da yapılmış olan matem töreni, arşiv belgeleri, dönemin Elazığ basını ve tetkik eserlerden faydalanarak incelenmiştir. Yine Elazığ Valiliği tarafından İçişleri Bakanlığı'na gönderilen fotoğraflar bu çalışma içerisinde yerini almıştır.
Mustafa Kemal Atatürk who gained a special place in the Turkish people mind by carrying out the liberty and independence of the nation and was the founder and the first president of the Republic of Turkey died in 10 November 1938. This painful event caused a great sadness for the Turkish people. Atatürk’s death crated reactions in the country and the whole world and a funeral ceremony was decided to be done in 21 November 1938 in Ankara. Beside this funeral ceremony, in all of the cities, provinces and villages a funeral ceremony was decided to be done by the government. These ceremonies was arranged by the order of Ministry for Internal Affairs and carried out with a great attention. Afterwards the information about the funeral ceremonies that were carried out in the cities, provinces and the villages were reported to the Ministry for Internal affairs. With all of these funeral ceremonies that were arranged by the government, the people carried out their last duty to their leader. While the people were living their sadness, they also tried to give the message that the republic regime that was a heritage from Atatürk, would stand on more powerfully than ever. In the mourning ceremonies these ideas and senses were emphasized. In this study the reflection of Atatürk’s death in 10 November 1938 to the Elazig press and the mourning ceremony that was carried out in 21 November 1938 in Elazig were examined by using archive records, the Elazığ Press of the mentioned period and the investigations. The photographs that were sent to the Ministry for Internal Affairs by the Elazig governorship were included in this study as well.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.