Türkler, İslamiyet öncesi ve sonrası dinî mûsikîye önem vermiş bir millettir. Dinî mûsikîye verilen bu önem İslamiyet öncesi şaman geleneğindeki ritüellerde, İslamiyet sonrası ise dinî formların çeşitliliğinde ve bestelenen eser sayısında görülmektedir. Bestekârların tamamına yakınında tasavvufi bir yetkinliğin varlığından söz etmek mümkündür. Bu yetkinliğin melodiye yansıması, mûsikîşinaslarca ortaya konulan eserin mükemmele yakın olmasında en önemli neden olarak kabul edilir. Naat, Hz. Muhammed’i öven sözlerden mürekkep bir dinî şiir ve bu sözler üzerine bestelenen bir dinî mûsikî türüdür. Naat formu İslam kaynaklı edebiyat içerisinde önemli bir yer tutmaktadır. Arap, İran ve Türk edebiyatlarında bu formda eserlerle sıklıkla karşılaşılmaktadır. Divan şairlerinin hemen hepsi bu formda eserler kaleme almışlardır. Ancak, günümüzde güftesi Mevlânâ’ya, bestesi Itrî’ye ait olan Naat, mûsikî camiasınca daha çok benimsenmiş ve icra edilir olmuştur. Naatlar hem cami hem de tekke mûsıkîsinin ortak formlarındandır. Dinî mûsikîmizde Mevlevî ayin formu; gerek güfte gerek makam ve gerekse usûl yönünden oldukça zengin bir muhtevaya sahiptir. Naat genellikle Mevlevî ayinleri öncesi icra olunduğu için en az Mevlevi ayini kadar önem arz etmektedir. Bu sebepledir ki bestekârlar ve güftekârlar naat formunun güftesi ve bestesi hususunda oldukça titiz davranmışlardır. Bu çalışmada, güftesi Mevlânâ’ya, bestesi Itrî’ye ait olan Naat’ın makam-güfte analizi yapılarak yorumlanmıştır. Elde edilen bulgular sonuç kısmında değerlendirilmiştir.
The Turks are a nation who has given importance to religious music before and after Islam. This value given to religious music is seen in rituals in shamanist tradition before Islam and also in
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.
