Doğu Avrupa’da bulunan Runik yazılı eserler, Runik harfli Türk yazısının Bulgar Türkleriyle birlikte Doğu Avrupa’ya kadar uzandığını göstermektedir. Doğu Avrupa’da büyük yazılı anıtlar bulunmamaktadır. İnsanların günlük hayatında kullanılan gündelik eşyalar arasında balçık çömlek, taş duvar, altın veya gümüşlerin vb. üzerinde Runik yazılara rastlanmaktadır. Bilim adamları Hazar-Bulgar Runik yazılarının, Türk yazısının bir varyantı olarak kabul etmektedirler. E. R. Tenişev, İdil Boyu runik harfli malzemeleri, kronolojik olarak devirlere ayırıp incelemiştir. Bu malzemelerdeki yazıların sınırı 5-6. asırlardan başlayıp 12-13. asırlara kadar uzanmaktadır. İdil-Çolman boylarında bulunan on bir Runik harfli yazılı malzemeyi inceleyen bilginler X. R. Kurbatov ve E. R. Tenişev örnekler arasında yazı, imla farklılıkları gösterse de temellerinin aynı olduğunu belirtmektedirler. İdil boyunda bulunan ve birkaç kelimeden oluşan oldukça kısa bu buluntuların tamamı X. R. Kurbatov ve E. R. Tenişev tarafından ayrıntılı olarak incelenmiştir. Çok kısa olduklarından, bu okumalar arasında bazı farklılıklar ve tartışmalar bulunmaktadır. İçeriklerinin kısa olmasına rağmen bu eserler İdil boyu Tatar edebî dilinin oluşumunu göz önüne getirmeye yardım etmesi, fonetik, gramatik, leksik dil özelliklerinin gelişimine katkı sağlaması bakımından önem taşımaktadır. Bu makalede İdil boyunda bulunan Runik harfli yazıtlar ve bu yazıtların coğrafyası, tarihî hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca yazıtlar üzerinde okuma denemesi gerçekleştiren X. R. Kurbatov ve E. R. Tenişev’in okumaları verilerek metinlerin günümüz Türkçesindeki karşılıkları gösterilmiştir.

The Runic inscriptions in East Europe shows that Runic Turkish writing streches out to East Europe with Bulgarian Turks. There are no huge inscriptions in East Europe. There are some writings on daily objects such as pots, stone walls, gold, silver etc. Scientists accepts the Hazar-Bulgarian Runic inscriptions as a variant of Turkish writing. E.R. Tenişev have studied these Runic materials, classifying them in a chronologic order. The writings on these materials dates from 5th-6th to 12th-13th centuries. X. R. Kurbatov and E. R. Tenişev, studied the Runic materials on the margin of Idil-Cholman, proclaims that these materials have the same base, even though they have different orthographies. All of the foundlings on the margin of Idil and consists of a few words have been stdied by X. R. Kurbatov and E. R. Tenişev. Because these inscriptions are very short, there are some differences and arguments among the readings. In despite of the short contents they have, these inscriptions are very important for they reveal the formation of Tatar writing language on the margin of Idil and provide us with phonetic, lexic and grammatic fetaures of the language. In this study, informations about the runic inscriptions, the geography and the history of the inscriptions is given. Also, the translations into Turkey Turkish will be shown by giving X. R. Kurbatov and E.R. Tenişev’s reading.