Selçuklularda, Memlüklülerde ve özellikle Osmanlı Devleti’nde kadıların verdiği kararlar ve tuttuğu zabıtlar, tarih sırasına göre kadı sicili denen defterlere kaydedilmiştir. Bu defterlere Şer’iyye sicilleri, mahkeme defterleri, zabt-ı vakayi sicilleri veya sicillat defteri de denmektedir. Tarihî kaynaklarımızın en önemlilerinden birisi de şer’iyye sicilleridir. Bu siciller, kadıların gittikçe genişleyen yetki ve hizmet alanlarına göre önem kazanmışlardır. Şer’iye sicilleri Osmanlı Devleti’nin askeri, hukuki, iktisadi, dini ve idari müesseseleri gibi birçok alanı hakkında önemli bilgiler içermektedir. Şer’iye sicilleri XV. asrın yarısından XX. asrın ilk çeyreğine kadarki Türk kültür ve tarihine ışık tutması açısından Osmanlı tarihinin en önemli kaynakları arasındadır. Bu siciller kadıların merkezle yaptığı resmî yazışmaları; ilgili olduğu yerin tarihi, sosyal, kültürel, ekonomik, dinsel, hukuki ve idari gelişmelerini içermesi bakımından önemlidirler. Siciller, ait olduğu yerin eski yerleşim birimlerini, buradaki insanlara verilen lakapları, insanların birbiriyle olan ticari münasebetlerini, sosyal yaşamlarını, ekonomik durumlarını, hukuki münasebetlerini içermektedir ve şer’i mahkemeler hakkında önemli bilgiler vermektedir. Son zamanlarda ortaya çıkan şehir tarihleri ve yurdun çeşitli bölgelerindeki mahallî hayata ait ilmi araştırmaların birinci derecede kaynağı şer’iyye sicilleridir. Sadece Türkiye sınırları içinde yer alan toprakların değil, Osmanlı Devleti’nden ayrılan toprakların da gerçek tarihi bu vesikalar incelendikten sonra yazılabilir. Bu nedenle Osmanlı tarihini açıklığa kavuşturmak için bu belgelerin günümüz Türkçesine çevrilmesi ve dikkatle incelenmesi gerekmektedir. 98/3 numaralı Gaziantep Şer’iye Sicili’nin mikrofilmleri Ankara’daki Millî Kütüphane’de bulunmaktadır. İçinde 74 tane belge vardır. Biz bu çalışmada Gaziantep’in 1742-1743 yıllarındaki sosyal, hukukî durumunu ve bu dönemde adı geçen şehirdeki yer adlarını ortaya koymaya çalıştık.

In the Seljuks, Mamluks and the Ottoman Empire, particularly the endowed decision and the kept minutes by kadis chronologically was recorded the book called kadi records. This books is called as the registers of şer’iyye, the court books, the record of the event registers or record book. One of our most important historical sources are registers of şer’iyye. This registers have gained importance, according to the ever-expanding authority and service areas of the kadis. The registers of şer’iyye include important information about Ottoman Empire in lots of fields, such as military, legal, economical, religious and administrative. The registers of şer’iyye are one of the most important resources of Ottoman Empire, in terms of determining Turkish culture and history from middle of 15th century to the first quarter of 20th century. These registers are important with regard to containing official writings between kadi and central management, besides historical, social, cultural, economical, religious, legal and administrative progresses of related places. The registers comprise old accommodation units; nicknames, which are given to that place’s people; commercial relationships, social lives, economical conditions and legal relationships between people who live there. In addition, they include important information about sherry court. The registers of şer’iyye is the primary source of history of cities resulting recently and science research belonging the local life in various regions of the country. Not only of the land located within the borders of Turkey, but also be able to writed real history of the land seperated from the territory of the Ottoman Empire. Therefore, in order to clarify Ottoman history, these documents need to been translated into Turkish and analyzed attentively. The microfilms of 98th/3 numbered Gaziantep register of Şer’iyye are in Millî Kütüphane in Ankara. In its have seventy-four documents. In this study, we examined Gaziantep's social and legal situation during the years 1742-1743 and the place names in the mantioned city at this period according to the 98/3 numbered Gaziantep Ser'iye Sicili.