Nedim’in “müsün nesin” Redifli Gazelinin Şerhi ve Gazelde Dikkat Çeken Bazı Yapısal Özellikler

Author:

Number of pages:
811-831
Language:
Year-Number:
2014-Volume 9 Issue 3

Bu çalışmada Nedim Divanı’nda yer alan “müsün nesin” redifli gazel, günümüz Türkçesine çevirisi ve şerhi yapıldıktan sonra yapısalcılık açısından incelenmiştir. Yapılan çözümlemede gazelin ses incelemesi, vezin, kafiye ve redif, ses ve söz tekrarları, ünlü ve ünsüzler, sözdizimi incelemesi, kelime, cümle, tamlama çeşitleri ve yapıları ayrı ayrı başlıklar halinde ve istatiksel verilerin ışığı altında değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Böylece gazelin sahip olduğu ses değeriyle gazelin genel anlamı arasındaki ilişki irdelenmeye çalışılmıştır. Gazelde şiirin ezgisine ve anlamına katkı sağlayacak şekilde aruzun kullanıldığı ve yerel söyleyişe zorlanmadan uygulandığı görülmektedir. Gazel, “müsün nesin” redifi üzerine inşâ edilmiş olup bu redif, vurguyu sürekli üzerine çekmektedir. Heyecan, hayret ve sevgiliyi yüceltme iştiyakı, soru sorma yoluyla lâtif bir edaya dönüştürülmüş, sevgiliyi dolaylı yoldan beğenme ve sevgiliye olan hayranlık, redif üzerinden dillendirilmiştir. İnce seslerin hâkim olduğu gazelde % 68.04 ince, %31.96 kalın ünlüler kullanılmıştır. Buna bağlı olarak, gazelin tamamına yayılan ses tonuyla melodik bir âhenk oluşturulmuştur. Şairin kelime seçimlerinde sesleri, şiirin anlamıyla uygun bir şekilde tercih ettiği ve kelime seçimlerinde özen gösterdiği görülmektedir. Bazı seslerin belli aralıklarla tekrar edilmesi ve seslerin gazelin bütününe yayılması şiirin ses yönünü olduğu kadar mâna yönünü de sağlamlaştırmıştır. Gazelin başından sonuna kadar bir seslenme gazeli olması ve seslenmelerin beytin sonunda soru edatlarıyla pekiştirilmesi, şiirin okuyucuyla hızlı bir iletişim kurmasını, duygu ve heyecanların daha yakından hissedilmesini sağlamaktadır. Sonuç olarak gazelin başından sonuna kadar sahip olduğu ses kümelerinin, şiirin anlamıyla doğrudan ilgisinin olduğu, şairin kelime seçiminde söz ve anlam dengesini bilinçli bir şekilde biçimlendirdiği görülmüştür.

Keywords


In this study, the rhymed lyric poem named “müsün nesin” which is found in collected poems of Nedim were examined in terms of structuralism after being translated into modern Turkish and being explained. In the resolution made, the sound examination, rhythm, rhyme, sound and word repetitions, consonant and vowels, syntax examination, word, sentence, phrase types and structures were studied under separate headlines and in light of statistical data. Therefore the aim was to probe the relation between the sound value of the lyric poem and its general meaning. In the lyric poem, we see the usage of prosody by means of contributing to the tune and meaning of the poem and the implementation to the local pronunciation without any difficulty. The lyric poem has been built on the redif of “müsün nesin” and this redif has constantly been attracting the emphasis to itself. The excitement, astonishment and the desire of elevating the bellowed have been converted to an elegant manner by means of questioning, and liking the bellowed in a roundabout way and admiration to the bellowed have been expressed in terms of redif. In the lyric poem where the squawks are dominant, 68.04% front vowels, and 31.96% back vowels have been used. Therefore, a melodic harmony has been created with the tone of voice that spreads out to the whole lyric poem. It has been observed that the poet prefers the word selections where the voices are concordantly with the meaning of the poem and that the word selection is attentive. Repetition of some voices at certain intervals and evolving of the sounds to the whole of the lyric poem had strengthened the meaning of the poem as well as the sound of the poem. Having a calling lyric poem from the beginning to the end of the lyric poem and strengthening the callings with the interrogatives in the end of the couplet have provided to have a quick communication with poem and its reader, and to feel the emotion and excitements closer. As a result, it was determined that the group of phones owned by the lyric from beginning until the end are directly related with the meaning of the poem and that the poet intentionally structured the word and meaning balance in his word selection.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,192
Number of downloads 482

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.