Bağımsızlık Devri Özbek Edebiyatı

Author:

Number of pages:
997-1008
Language:
Year-Number:
2014-Volume 9 Issue 3

Özbeklerin, Orta Asya’nın verimli topraklarında kurmuş oldukları Özbekistan Cumhuriyeti’nin jeopolitik konumu son derece önemlidir. Çünkü Türkistan coğrafyasının merkezinde ve eski medeniyetlerin mirasının üzerinde yer almaktadır. Bugün Özbekistan coğrafyasının olduğu yerde, eskiden Çağatay Devleti var idi. Çağatay Devleti; sanat, siyaset, din, edebiyat gibi birçok alanda gelişme göstermiş bir devlettir. Çağatay döneminde yaşamış yazar ve şairler edebi ve kültürel noktada devletin gelişmesine katkı sağlamıştır. Bu dönemin en önemli sanatçısı Ali Şîr Nevaî’dir. Bugün Özbek Edebiyatı’nın yazım gücünün temellerini, Çağatay Edebiyatı oluşturmaktadır. Özbek Edebiyatı büyük bir mirasın, Çağatay Edebiyatı’nın sanat gücünün, üzerine kurulmuş bir edebiyattır. Bugün Özbek yazar ve şairlerin eserlerinde, Nevaî’nin izleri görülmektedir. Çalışmamızda Sovyet Rusya’nın yıkımdan sonra oluşan, bağımsızlığın ortaya çıkmasıyla Özbek yazar ve şairlerin halkı bilinçlendirmek ve milli duygularını harekete geçirmek amacıyla verdikleri eserler üzerine durulacaktır. Bu dönem, Bağımsızlık (Mustaqilik) Dönemi Özbek Edebiyatı olarak adlandırılmaktadır. Bu dönemin yazar ve şairleri; şiir, hikâye, roman, tiyatro ve çeviri eserler ile halkın hem milli duyguları uyandırmak hem de Batı Edebiyatını halka tanıtmayı amaçlamışlardır. Bu çalışmalarıyla, Özbek Edebiyatını diğer edebiyatlarla tanışmasını, kaynaşmasını hedeflemişler ve bu doğrultuda eserler vermişlerdir. Bu dönem Özbek yazar ve şairlerde edebi eserlerde çeşitlilik görülmesinin yanında, Batı edebiyatındaki sanatçılar ve edebi akımlardan etkilenmeler de görülmektedir. Bu dönem sanatçılarda genel olarak milli duygulara hitap eden (Özbek milliyetçiliği) temalar işlenirken, bazı sanatçılarda “Turancılık” fikri de görülmektedir.

Keywords


Uzbeks that they have established in the fertile soil of the Central Asian Republic of Uzbekistan's geopolitical position is extremely important. It’s important because it’s located in the center of the geography of Turkestan and is located on the heritage of ancient civilizations. In today’s geography of Uzbekistan, there was formerly Chagatay States. Chagatay State had shown improvements in many fields such as art, politics, religion and literature. Writers and poets lived during Chagatay State had contributed to the development of the state in terms of culture and literacy. The most important artist was Ali Sir Nevada at that period of time. Today, the power of Uzbek Literature comes from Chagatay Literature. We can easily see the effects of Ali Sir Nevada on today’s Uzbek writers. Uzbek Literature has been structured on the power of Chagatay Literature which left a great heritage. In our study, we will be focusing on the works of Uzbek writers and poets whose works had aimed to raise public awareness and to mobilize national feelings that emerged with independence of Uzbeks after the destruction of the Soviet Union. This period is called Independence Period Uzbek Literature (Mustaqilik). Besides evoking national feelings, writers and poets of this period, with their works; poem, story, novel, drama and translational works has accomplished to introduce Uzbek Literature to other nations as well as Western Literature to Uzbeks. Uzbek Literary works of writers and poets in this period, in addition to the

Keywords

Article Statistics

Number of reads 2,332
Number of downloads 527

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.