Ahmet Mithat Efendi’nin “Jöntürk” Romanında Medeniyet Algısı

Author:

Number of pages:
1061-1084
Language:
Year-Number:
2014-Volume 9 Issue 3

Türk milleti, tarihi süreç içerisinde birçok köklü değişiklikler geçirmiş ve bu değişiklikler, onun hayatını derinden etkilemiştir. Tanzimat’la başlayan ve Osmanlı devletinin yönünü Batı’ya döndüğü süreç de bu önemli değişikliklerin sonuncusu olmuştur. Bu son değişim, medeniyet değişikliği şeklinde gerçekleşmiş ve yeni medeniyetin unsurları, askeri kurumlardan eğitim kurumlarına, devlet yönetiminden sosyal hayatın birçok unsuruna kadar toplumu etkisi altına almıştır. Ahmet Mithat Efendi’nin romanları arasında önemli bir yeri olan ve son yazdığı roman olması bakımından; yaşadıklarının, tecrübelerinin ve dönemin sosyal ve politik yaşamına bakışının bir özeti niteliğini taşıyan romanı, “Jöntürk”tür. İçerisinde dönemi ile ilgili birçok zenginlikler taşıyan bu roman üzerinde birçok incelemeler yapılmıştır. Biz de bu çalışmamızda “Jöntürk” romanını ve Ahmet Mithat Efendi’yi “medeniyet algısı” açısından inceleme konusu yapmayı uygun gördük. Çalışmanın sonuçları göstermektedir ki; Ahmet Mithat Efendi, Batı medeniyeti karşısında döneminin birçok aydını gibi teslimiyetçi bir anlayış benimsememiştir. O, baştan itibaren Doğu ve Batı olarak isimlendirdiği her iki medeniyetin de birbirinden üstün taraflarının olabileceğini kabul etmiştir. Her iki medeniyetinin maddi ve manevi unsurlarını karşılaştırarak bunların arasından işimize yarayanların ve millî bünyemize zarar vermeyecek olanların seçilmesi gerektiğini vurgulayarak günümüze de ışık tutmuştur.

Keywords


Turkish nation has gone through radical changes through history and these changes have deeply affected its life. The process of westernization in Ottoman Empire which began with Tanzimat is regarded as the last of these changes. This final change was a transition from one civilization to another, and thus the elements of the new civiliztaion had great influence on various areas of Turkish social life; from military institutions to education or government. Jöntürk is one of the most important works of Ahmet Mithat Efendi for it is the final work of its writer and thus summarises his life, experiences and reflects his ideas about the political and social life of his time. Many reviews and analysis have already been made on the book which is full of rich details about its period. In this work we intended to analyse the “Jöntürk” novel in terms of its writer’s perception of civilization. The results of the analysis show that Ahmet Mithat Efendi never adopted a submissive stance against the Western civilization. He, from the beginning, admitted that both civilizations- that he named East and West -may have superior qualities over each other. He also shed light on our day by saying that it is best to choose that which suits best to our needs and may do less harm to our national existence by comparing the material and moral values of each civilization.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 5,465
Number of downloads 742

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.