Makalemizde Molla Niyazla, Âşık Seyraninin hayatları hakkında kısa malumatlar vererek, onların eğitimleri, doğduğu ve yaşadığı yerler hakkında, kısa da olsa aileleriyle alakalı, eğitimleriyle ilgili, karakterleri, yaşam tarzları, eserlerinin konuları ve eserlerinin o zamanki halka tesiri, ruşenfikir olmaları çağının ilerisinde düşünebilmeleri ve bu düşüncelerini o gününün insanlarına nasıl anlatabilirim gibi mevzular işlenmiş, yaşadıkları asırlar az da olsa değerlendirilip, o asırda her iki ustanın da edebiyata katkılarından, çalışmalarını yaparken ne gibi sıkıntılara maruz kaldıklarını, hedeflerine ulaşmak için en ufak imkanları bile değerlendirerek, seyahatlarda bulunduklarından, doğrular karşısında ne düşünce olarak, ne de faaliyet olarak hiç taviz vermediklerinden bahsedilmiştir. Hatta ne pahasına olursa olsun herhangi bir yanlışlık karşısında herkim olursa olsun eleştirilerde bulunarak gerçekleri anlatmaya çalıştıklarından sözedilmiştir. Ayrıca yazarların yaşadıkları asırlar da değerlendirilerek, onların edebiyatın ve ictimai hayatın inkişafına olan müspet tesirleri anlatılmıştır. Yine birbirinden yüzlerce kilometre uzakta yaşamış ama bir sürü ortak noktaları olan ve topluma yazılarıyla örnek, aynı zamanda rehber olan bu iki büyük şahsiyette, edebiyatın gücünden ve en önemlisi de o gücün evrensel olduğundan, tesirlerinin de evrensel olduğu üzerinde durulmaya çalışılmıştır. Makalemizde bu tür çalışmaların önemine binaen bu konuduki araştırmaların ve çalışmaların daha fazla olması mevzusu da işlenmiştir. Ve şairlerin şiirlerinden birkaç tane dörtlük ele alınıp, bu iki şair karşılaştırılmıştır. Yazarların daha çok ortak yönleri değerlendirilmiştir.

In our article Molla Niyaz and Âşık Seyrani were compared by giving short information as to their lives and taking into consideration issues such as their educations, the places they were born and lived as well as short information germane to their families, the nature of their education, their lifestyles, the subjects of their works and the effect of their works to the people of that era, their being intellectual and being able to think ahead of their time and their efforts of conveying their thoughts to the people of that era have been discussed, the centuries they have lived have been slightly evaluated, and issues like the contribution of both masters to literature in those centuries, the troubles they had while doing their works their benefiting from even the slightest chances to achieve the goals thereof, their travels and their uncompromising attitude neither incident to their thoughts nor germane to their activities in terms of telling the truth. It was also stated that they made criticism of any mistake and anybody, at all costs and tried to tell the truth. In addition, the centuries in which the authors lived were also discussed and their positive effects to literature and social life were also described. It was underlined that these two great personalities who lived hundreds of miles away from each other and who had a lot in common and who became a role model and guide for the society with their written works and issues such the power of literature and most importantly the universal nature of this power that and the fact that the effects thereof are also universal were discussed. We also mentioned in our article that more researches and studies on the subject should be made considering the importance of such studies. These two poets were compared by taking a couple of quatrains from the poems of the poets. Mostly the common sides of the poets were discussed.