Bu çalışma Türk gazetelerindeki haber yazılarında tanıtsallığın (konuşucu ya da yazarın verdiği bilgiye olan tutumun) bir uzanımı olarak kabul edilen öznellik ve nesnelliği (Lyons 1977; Nuyts 2001) ortaya çıkarmayı böylece Türk gazetelerinin haberler karşısında gösterdiği tutumu değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Türkçede tanıtsallığı kodlama işlevini üstlenen dilsel düzenekler temel olarak kiplik anlamı taşıyan yüklem sonekleri, kiplik sıfatları ve belirteçleri, adıllar, adlaştırma, edilgenlik ve atıflardan oluşmaktadır. Bir başka kişinin sözlerini aktarmaya yarayan dilsel düzenekler de tanıtlama anlamı taşımaktadır (Palmer 2001: 9; Aikhenvald 2003: 4). Bir başka kaynaktan alınan bilgi bu düzenekler aracılığıyla öznel ya da nesnel biçimde aktarılabilmektedir. Aktarım işlevi gören tanıtlama belirticileri özellikle gazete haber yazılarında öznel ya da nesnel bir bakış açısı oluşturulmasını sağlayarak gazetecilerin metinlerdeki görünürlüklerini dengelemelerini mümkün kılmaktadır. Doğrudan aktarım özgün konuşucunun öznelliğinin ve aynı zamanda sahip olduğu biçem ve kesit dilin çok daha özgürce ifade edilmesini sağlamaktadır. Öte yandan dolaylı aktarım sözcenin yeniden düzenlenmesini, anlatım ve ifadelerin değiştirilebilmesini sağlayarak muhabirin habere kendi yorumunu katmasına olanak vermektedir. Bu makalede bir tanıtlama belirticisi olarak kabul edilen dolaysız ve dolaylı aktarım yapılarının bu işlevi incelenmekte ve bir metin türü olarak haber yazılarının normlarına uygunluğu tartışılmaktadır. Çalışma Türkiye’de en yüksek tiraja sahip üç günlük gazeteden 60 gün boyunca toplanan haber yazıları üzerinde yapılmıştır.

This study aims to discover the extent of subjectivity vs. objectivity as a dimension of evidentiality (Lyons 1977; Nuyts 2001) in Turkish newspaper reportage with a view to evaluate the reflection of the stance of newspaper media. The grammatical codes functioning as evidential markers in Turkish are mainly predicate suffixes having a modal meaning, modal adjectives and adverbs, pronouns, nominalization, passivization, and references. Linguistic devices that are used to report other people’s words also have evidential meaning (Palmer 2001: 9; Aikhenvald 2003: 4). The use of reportative evidential markers in news reports plays a role in creating a subjective or objective point of view, thus enabling the journalists to balance the degree of their visibility in their texts. Direct reporting allows the original speaker’s subjectivity to be expressed much more freely, including his/her style and register. On the other hand, indirect reporting reformulates the utterance and can change descriptions and other expressions, thus admitting the reporter’s comment (Redeker 1996: 231). In this article, this function of direct and indirect reporting as evidential markers is studied and tested against compatibility to the norms of news reports as a genre. The study was conducted on the news reports collected from three Turkish daily newspapers with the highest circulation during 60 days.