Tartışmalı Bir Eser: Ahmet Mithat Efendi’nin Bahtiyarlık Romanı Üzerine Bir Tahlil Çalışması

Author:

Number of pages:
1219-1234
Language:
Year-Number:
2014-Volume 9 Issue 3

Türk edebiyatı tarihinde özellikle köy romanının başlangıcı konusunda yapılan bilimsel çalışmalarda ismi çok sık geçen Ahmet Mithat Efendi’nin Bahtiyarlık eseri hakkındaki iki önemli tartışma konusu bulunmaktadır. Bunlardan birincisi eserin hangi kategoriye dâhil edilmesi gerektiği; ikincisi ise eserin ilk köy romanı olarak kabul edilip edilmeyeceğidir. Çalışmamızın ilk bölümünde detaya girmeden doğrudan veya dolaylı olarak Bahtiyarlık adının anıldığı bazı önemli bilimsel yayımlar üzerinde durduk. İkinci bölümünde ise romanı, “hikâye ve anlatım, bakış açısı, vak'a örgüsü-olay örgüsü, kişiler, zaman, mekân, dil ve üslup” üst başlıklarına göre incelemeye çalıştık. Romanla ilgili tespitlerimizi çalışmamızın sonuç bölümünde değerlendirdik. İlk köy konulu romanlar arasında yer almakla birlikte Bahtiyarlık eserinin dikkat edilmesi gereken önemli bir başka özelliği de vardır. Köy hayatına özenerek, ondaki zenginlikleri ortaya çıkarma hevesini yaşayan bir aydın tipini yaşadığı maceraları ilk kez bu eserde görüyoruz. Romanı içerdiği mesajlar itibariyle yazarın daha önce kaleme aldığı eserlerinden ayıran en önemli özelliği bu yönü olmuştur. Eser sadece çalışkanlık ve tembellik; alafranga ve alaturka özentisi kavramları etrafında kurgulanmış olsa Felâtun ile Rakım Efendi (1876) romanının bir tekrarı olmuş olurdu. Bahtiyarlık eserinde de aynı sosyal içerikli mesajlar bulunmakla birlikte onu Felâtun ile Rakım Efendi eserinden ayıran en önemli özellik Rakım Efendi tipinin karşılığı olan Şinasi’nin bir entelektüel olarak köylü olmayı arzulamasıdır. Burada köylülük, itibarın ve mutluluğun kaynağı olarak gösterilmektedir. Bu açıdan bakıldığında Bahtiyarlık romanının bilimsel metot ve tekniklerle incelenmeye değer olduğunu düşünüyoruz. Bu çalışmamızda temel amacımız, söz konusu eseri bilimsel tahlil yöntemleriyle analiz ederek araştırmacıların roman hakkında yaptıkları çalışmalara katkıda bulunmak ve eserin aynı içerikte kaleme alınmış romanlardan farklı yönlerine dikkat çekmektir.

Keywords


There have been two debate topics on “Happiness” by Ahmet Mithat Efendi which frequently mentioned in scientific studies in the history of Turkish literature especially relate with the beginning of the village novel. First of these is to which category this work should be included. The second one is “if it could be considered the firs of the village novel” We have focused on firstly without going into details some significance scientific publications which the work ‘Happiness’ had mentioned directly or indirectly. In the second part of the novel we have tried to analyzed the novel in terms of “the story and narrative, point of view, plots, characters, time, place, language and style of the novel”. We have evaluated the fixations about novel in the final section. Although it’s in the village novels which firstly has written the novel ‘Happiness’ has other significance feature which has to be considered. That was actually the first time we have ever seen in this work the adventures of an intellectual type who has enthusiasm and tried to discover abundance of village by emulating life of it. The most distinctive feature of the novel which distinguished it from those has written previously is thanks to that. It would be a recurrence of Felâtun ile Rakım Efendi if would fictionalized on diligence and laziness; fond of European and Turkishstyle concepts. Although there have been same social themed messages in the work ‘Happiness’, the most important feature which distinguish it from the work Felâtun ile Rakım Efendi is the type intellectual Şinasi who has the counterpart of Lord Rakım and desires to stay as a peasant. Here, the rusticity has been shown as source of dignity and happiness. We think it is worth studying with scientific methods and techniques when take into account from this point the novel ‘Happiness’. Our aim in this study is by analyzing mentioned work to contribute to studies which studied by many researcher and draw attention to the different feature of novel from those of have been written in the same content

Keywords

Article Statistics

Number of reads 4,327
Number of downloads 533

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.