Mahmut Yesari’nin Yufka Yürek Osman Adlı Piyesi Ve İncelenmesi

Author:

Number of pages:
1357-1398
Language:
Year-Number:
2013-Volume 8 Issue 13

Genellikle romanlarıyla tanınan Mahmut Yesari’nin birçok tiyatrosu da mevcuttur. Bu tiyatrolardan birçoğu Latin harflerine aktarılmış olsa da Yufka Yürek Osman adlı piyesi aktarılmamıştır. Bu piyes, jandarma çavuşu olan Osman’ın bir resmi evrakı okumasıyla başlar. Abduş, Rıza ve Satılmış arasındaki diyaloglarla devam eder. Osman oldukça iyi yürekli bir kişi olduğu için köyde Yufka Yürek Osman şeklinde tanınır. Eser adını bu kişiden alır. Eserde çoğul anlatıcı kullanılır. Zaman konusunda kesin bir tarih verilmese de kış mevsimi olduğu yağan tipiden anlaşılır. Eserde açık ve kapalı mekânlar kullanılır. Açık mekân olarak Kızılpınar ve Gökçepınar Köyü vardır. Gökçepınar Köyü eserde sadece isim olarak geçer. Kızılpınar Köyü hakkında da bilgi yoktur. Sadece köyün dışında bir taş ağılın olduğu belirtilir. Kapalı mekân olarak karakol verilir. Eserin girişinde karakol veya sahne dekoru hakkında net bilgilere ulaşılır. Bunun yanı sıra bir de ardiye olarak kullanılan ve tavanından su sızdıran bir tevkifhanesi vardır. Eser dört kişi üzerine kuruludur. Bunlardan Osman “hâl değişi kalıbı”na uygun bir şekilde geliştirilir. İlk önce iyi, sonra kötü, en son tekrar iyi hâle dönüşür. Abduş’un jandarma olmasının dışında eserde bilgi yoktur. Rıza ise, bir serseridir, ancak kısa bir süre okula gittiği belirtilir. Bir köylü olan Satılmış, eserde fiziksel tasviri yapılan tek kişidir. Dil ve üslup yönünden bazen ağır bir dil kullanılsa da sade ve anlaşılırdır. Fikir unsuru uyuşmazlığa dayalı mizah, dönemin dili sadeleştirme politikası, Osmanlı Devleti’ndeki baskının eleştirisi ve öğrencilere çalışmalarını öğütleyen mesaj etrafında şekillenir.

Keywords


Mahmut Yesari, who is known in general with his novels, has several dramas as well. Even though most of these dramas have been transcribed to Latin characters, the one named Yufka Yürek Osman has not been transcribed. This drama begins with genderma sergeant Osman’s reading an official document. It continues with the dialogues between Abduş, Rıza and Satılmış. Because Osman is a very kind hearted person he is known in the village as Yufka Yürekli (softhearted) Osman. The drama takes its name from this person. In the drama plural form of narrator is used. Although a certain date is not given in terms of the time, its being winter is understood from the snow storm. Both open and closed spaces are used in the drama. There are Kızılpınar and Gökçepınar villages as open spaces. Gökçepınar village takes part in the drama only by its name. There is no information about Kızılpınar village either. It is stated only that there is a stone corral on the outside of the village. The watchhouse is given as the closed space. At the beginning of the drama straight information is obtained about the watchhouse or the scenery. Besides, there is a detention house which leaks water from its ceiling and used as warehouse. The drama is constituted on four persons. One of them, Osman, is developed pertinent to “mood transformation form”. He turns into good mood first then into bad mood and lastly into good mood again. About Abduş there is no information except his being a gendarme in the drama. As for Rıza, he is a vagabond, but his attending to school for a short time is stated. Satılmış, who is a villager, is the only one being described physically in the drama. Although sometimes a complicated style is used, the language and the genre are plain and comprehensible. The idea component is shaped around humour based upon conflict, linguistic purism policy of the period, critique of repression in Ottoman State and the message recommending students to study.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 852
Number of downloads 415

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.