1916 yılında Türkistan’da Rus Çarlığı’nın sömürgeci siyasetine karşı büyük isyan patlak vermiş, bu olay sırasında Kırgızların bir kısmının Çin’e sığınmak zorunda kaldığı görülür. Sovyet rejimi kurulduktan sonra 1916’da Çin’e göç eden Kırgızları vatanına tekrar döndürme ve yerleştirme faaliyetleri başlatılmış, hatta bu işi üstlenecek Özel Komisyon dahi kurulur. Sovyet yönetimi bu faaliyeti hayata geçirmek için bütçe ayırmış, vatanına tekrar dönen Kırgızlara maddi yardımlarda bulunmuştur. Buna rağmen 1930’lu yıllara gelindiğinde Sovyet hükümetinden memnun olmayan, çoğunlukla Kırgızistan’ın sınır bölgelerindeki ilçelerde yaşayan halkın kendi isteğiyle Çin’e göç hareketlerine arşiv belgelerinde rastlandığı dikkati çeker. 1920-1930’lu yıllarda Kırgızistan’da “sınıf mücadelesinin” güçlendirilmesi, varlıklı kimselere uygulanan ağır siyasi ve ekonomik tedbirler, zorla kolhozlaştırma cereyanı, varlıklı kesimi Kırgızistan dışına sürgün hareketi, sınır bölgelerine tüketim mallarının kötü ulaştırılması gibi temel sebepler dış ülkeye yani SSCB sınırından Çin’e sığınma hareketlerini ortaya çıkarmıştır. Basmacı Hareketi de göç hareketine etki etmiştir. Bazen bazı yerli Sovyet makamlarında çalışan memurların veya Komünist Parti üyelerinin göç hareketine yardım ettikleri hatta kendilerinin Çin’e göç edenlere katıldıkları ortaya çıkmaktadır. Dış ülkeye gittiği tespit edilen ailelerin Kırgızistan’da kalan hayvanları, mülkleri devlet tarafından hemen müsadere edilerek kolhozlara teslim edilmiştir. Çalışmada 1930’lu yıllarda Kırgızistan’dan Çin’e göç hareketleri ele alınmış olup, Çin’e göç hareketini doğrudan etkileyen sebepler üzerinde durulmuştur. Makalede, 1920-1930 yılları arasında göç hareketini meydana getiren siyasi ve sosyal olaylar hakkında bilgi verilmeye çalışılacaktır.

A large rebellion broke out against the colonial policy of the Tsarist Russia in 1916 in Turkestan, the fact that during this event a part of the Kyrgyzs had to take refuge in China can be seen. After the establishment of Soviet regime, activities as returning Kyrgyz’s who migrated in 1916 to their home country and their placement started even the Special Commission to undertake the work was established. Soviet government allocated budget and financial assistance the Kyrgyzs returned to their home country to implement this activity. However, the fact that the archive documents where the people who weren’t satisfied with the Soviet goverment in 1930s and who lived in the border regions voluntarily migrated to China draw attention. The main reasons as strengthening “class struggle” in 1920 and 1930s in Kyrgyzstan, economic and political measures applied to wealthy people, the process collectivization by force, exile movement wealthy segment to outside of Kyrgyzstan, poor delivery of consumer goods to border regions brought out asylum movements to China from the USSR. Also, Basmachy Movement had an effect on the migration. The fact some civil servants working in local offices of the Soviet or members of Communist Party helped migrants and sometimes they participated in migration to China themselves, too. Animals and properties left from the families who departed to foreign country were confiscated by the state and handed to collective farm. Migration activities from Kyrgyzstan to China in 1930s and reasons that affected the migration to China directly have been considered in this work. İnformation about political and social events caused migration movement in 1920-1930s will be given in this article.