Türk Edebiyatı dünyasının en önemli şahsiyetlerinden biri olan Ali Şir Nevayî, Türk dilinin ve edebiyatının gelişmesinde çok önemli katkıları olan büyük bir ediptir. Kendisinden sonra Doğu ve Batı Türklüğü olmak üzere pek çok şair üzerinde etkiler bırakmış olan Ali Şir Nevayî, hayatta olduğu süre içinde de hak ettiği şöhreti yakalamış olan ender şahsiyetlerden biridir. Çağatay Türkçesi bilhassa Ali Şir Nevayî’den sonra Batı Türklüğünün ilgisini çekmiş ve Doğu Türkçesinden Batı Türkçesine sözlükler hazırlanmış hatta aktarmalar yapılmıştır. Nevayî’yi anlamak üzere düzenlenmiş olan bu sözlükler, onun kendi sahasında etkili olmasına ilaveten ülkesinin sınırlarını aşan etkisi olduğunun göstergesidir. Bu meyanda klasik edebiyatın pek çok şahsiyeti Nevayî’yi örnek almış, şiirlerine nazireler yazmıştır. Ali Şir Nevayî hakkında bugüne kadar dil ve edebiyat alanlarında olmak üzere kayda değer sayıda çalışmalar yapılmıştır. Buna rağmen hakkında söylenecekler nihayet bulmamıştır. Bu çalışmada da Ali Şir Nevayî, çağdaşlarının gözünden ve dilinden değerlendirilecektir. Nevayî’nin çağdaşlarının gözündeki konumunu/mertebesini tespit etmenin, onun ve eserlerinin taşıdığı değer bakımından bizi daha realistik neticelere götüreceği düşüncesindeyiz. Klasik edebiyatta toplumun önde gelen simalarının, alanında şöhret sahibi olmuş kimselerin hayatları hakkında bilgi veren tezkireler, edebiyat ve kültür tarihi bakımından zamana ışık tutan önemli eserlerdir. Şairlerin hayatları hakkında kısa biyografiler ve şiirlerinden örnekler veren tezkireler, modern edebiyatın şairler antolojisi karşılığı sayılabilecekleri gibi edebî tenkit fonksiyonunu da gerçekleştiren eserlerdir. Tezkireler aynı zamanda konu edindikleri dönemin en yakın ağızdan tanığıdır. Bu sebeple çalışmamıza, dönemin tezkire ve hatırat türündeki eserleri kaynaklık etmiştir.

Ali Şir Nevai who is one of the most important person of Turkish Literature, is a big literary man who made a major contribution to development of Turkish language and literature. Having affected myriad of poets in East and West Turkishness, Ali Şir Nevayî is also one of rare people who has deserved a well reputation throuhgout his life. Chagatay Turkish has been interest of West Turkishness especially after Ali Şir Nevayî and dictionaries were prepared from East Turkish to West Turkish, even translations were made. These dictionaries prepared for understanding Ali Şir Nevayî is a sign of his affect exceeding the borders of his country as well as his being effective in his area. In this respect, many people of classical literature took as an example Ali Şir Nevayî, wrote naziras. Significant works were done about Ali Şir Nevayî in areas of literature and language. However, the words to say have not ended yet about him. In this study, Ali Şir Nevayî is evaluated from the point of his contemporaries. We think that determining Ali Şir Nevayî’s position by the perspective of his contemporaries will lead us more realistic results with regards to his and his works importance. In classical literature, Tezkires (collections of biographies) which inform about lives of leading and having good reputation people, are important works setting lihgt to times in the point of literature and culture history. Tezkires adducing from biographies of poets and their poems, can be assumed correspond to poets anthology in modern literature and also function as literary critique. Tezkires, in the meantime, are the closest witnersses of the period which they handle. Therefore, tezkires and works like memories genres has been source of our study.