İkinci Dünya Savaşı Sırasında Türkiye-Sovyetler Birliği İlişkileri ve Türkiye'nin Amerika Birleşik Devletleri ile Yakınlaşmasına Etkileri

Author:

Number of pages:
157-183
Language:
Year-Number:
2013-Volume 8 Issue 7

Türkiye ve Sovyetler Birliği, yeni kurulan iki devlet olarak 1920’li ve 1930’lu yılların ilk yarısı boyunca yakın diplomatik ilişkiler içerisinde olmuşlardır. 1925 yılında iki ülke arasında imzalanan Dostluk ve Saldırmazlık Antlaşması, bu yakınlaşmanın önemli sonuçlarındandır. 1932 yılında Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı İsmet İnönü’nün Sovyetler Birliği’nin davetlisi olarak Moskova’yı ziyareti ve burada Stalin’le olan samimi görüşmeleri, iki ülke arasındaki iyi ilişkileri 1920’li yıllardan 1930’lu yılların başlarına taşımıştır. Bu ziyaret sonunda Sovyetler Birliği tarafından Türkiye’ye 16 milyon liralık kredi verilmesi, iki ülke arasındaki ilişkilerin yakınlığını bir kez daha göstermiştir. İkinci Dünya Savaşı’nın yaklaştığı günlerde, Dünya dengeleri ile birlikte ülkelerin diplomatik tercihleri de değişmiştir. Bu değişim sürecinin sonuçlarından biri olarak Türkiye, 1920’li yıllardan beri yakın ilişkiler içinde olduğu Sovyetler Birliği’nin Boğazlarda üs ve doğuda toprak talepleriyle karşı karşıya kalmıştır. Bu talepler karşısında güvenliğini sağlamak amacıyla savaş boyunca Batılı devletlerle yakın ilişkiler kurmaya çalışan Türkiye, diğer taraftan da Sovyetlerle ilişkilerini iyileştirmeye çalışmıştır. Savaş boyunca izlediği diplomasiyle Türkiye, savaş dışı kalmayı başarmış ve Sovyet tehdidinden de kendisini korumuştur. Ancak Türkiye, savaş boyunca koruduğu tarafsız konumunun bedeli olarak, savaş sonunda Sovyet talepleri karşısında yalnız kalmıştır. Türkiye, Sovyet taleplerine karşı kendisini koruyabilmek için Soğuk Savaş’ta Batı Bloku’na yaklaşmış ve Amerika Birleşik Devletleri ile ilişkilerini geliştirmiştir. Bu dönemde Türkiye’nin Amerika Birleşik Devletleri ile kurduğu ittifak, Sovyet taleplerine karşı kendisini koruyabilmesini sağlamıştır.

Keywords


The newly established two state, Turkey and the Soviet Union are became in close diplomatic relations in the years of 1920’s and in first half of 1930’s. The Treaty of Friendship and Non-aggression, which signed between the two countries in the year of 1925, one of the important results of this close relationships. In the year of 1932, Prime Minister of the Republic of Turkey, İsmet İnönü has made a visit to Moscow at the invitation of the Soviet Union. As a result of this visit, an 16 million Turkish Lira credit has provided to Turkey by the Soviet Union. As Second World War approached, Turkey faced with territorial claims of Soviet Union in Turkish Straits and Eastern Anatolia. Because of these Soviet claims, Turkey tried to establish closer relations with Western states. On the other hand, Turkey also tried to improve relations with the Soviets. Due to the neutrality diplomacy in Second World War, Turkey succeed to stay out of war and also protected itself from Soviet threat. However, Turkey, who has not joined the war, remained alone against the Soviet demands at the end of war. As a result, to protect itself, Turkey approached to the Western Block, especially to the USA in the Cold War. On alliance with the USA, Turkey could defend itself against Soviet threat in the years of 40’s and 50’s.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,001
Number of downloads 525

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.