Hacı Bektaş-ı Veli, Türkiye’de resmi veriler mevcut olmadığından, kaynaklarda nüfuslarıyla ilgili olarak en az 8, en fazla 20 milyon olmak üzere çeşitli rakamlarla dile getirilen Alevi-Bektaşilerin inanç önderlerinden biridir. Düşüncelerinin etkisi yüzyılları aşan Hacı Bektaş-ı Veli; hayatı, eserleri ve misyonu tartışılan; bu tartışmalar sonucunda doğduğu çevre, ismi, soyu, hayatı ve eserleri hakkında geniş bir literatür meydana gelen tarihi bir şahsiyettir. Fakat Hacı Bektaş-ı Veli’yle ilgili literatürde ele alınan birçok konuda yapılan tartışmalar henüz bir neticeye bağlanmış değildir. Bu da, bir taraftan Hacı Bektaş-ı Veli’nin ismi etrafında yapılan tartışmaların odağında hayatı, eserleri ve fikirleri yer aldığı için “Hacı Bektaş-ı Veli kimdir?” sorusuna verilen cevapların gözden geçirilmesini ve mevcut sorunun yeniden cevaplandırılmasını, diğer taraftan Alevilik-Bektaşilikle ilgili farklı bakış açılarını yansıtan yeni çalışmaların gerekliliğini ortaya koymaktadır. Bu gerekliliklerden hareketle Hacı Bektaş-ı Veli’nin bir portresinin çıkarılması hedeflenen bu çalışmada, önce Hacı Bektaş-ı Veli’nin yaşadığı çevre, ismi, soyu, hayatı ve eserleriyle ilgili olarak kaynak taramasında elde edilen veriler, daha sonra, bu konuda bir ilk olarak, bağlılarının Cem Töreni’nde okudukları “gülbang”larda Hacı Bektaş-ı Veli’yle ilgili ifadeler bir tablo halinde verilmiştir. Bu makalenin amacı, Hacı Bektaş-ı Veli’nin ismi etrafında oluşan literatürden yararlanarak, Hacı Bektaş-ı Veli’nin hayatının hakkettiği düzeyde araştırma ve inceleme konusu yapılmadığına dikkati çekmek ve bu nitelikteki çalışmaların, Hacı Bektaş-ı Veli’yi, fikirlerini ve bağlılarını (Alevileri-Bektaşileri) anlamak için gerekli olduğunu ortaya koymaktır.
Hacı Bektaş-ı Veli, by reason of the fact that there is any formal data in Turkey, is one of the religious leaders of Alewi-Bektashi people who are at least 8 million at most 20 million of the population according to some different resources. Hacı Bektaş-ı Veli whose ideas go beyond the centuries is a historical character that his life, works and mission are debated; at the result of these discussions a broad literature has occurred about his hometown, name, breed, life and works. However, debates which are dealed many subjects at literature about Hacı Bektaş-ı Veli have not reached a conclusion yet. This issue presents on the one hand, in the eye of the storm about the name of Hacı Bektaş-ı Veli, to revise given answers to the question that “who is Hacı Bektaş-ı Veli?” and to re-reply current question. On the other hand, it presents the necessity of new studies which reflects different point of views about Alawism-Bektashism. Thus, this work which is targeted to remove one of Hacı Bektaş-ı Veli's portrait at first analyzes obtained datas about his environment, name, breed, life an works in literature review and then ,as a first in this subject, statements that members who read gülbangs about Hacı Bektaş-ı Veli in Cem ceremony are given as tabular. In this article, even though a broad literature about Hacı Bektaş-ı Veli’s life and ideas are composed, many points of his life which has not enlightened yet. This result puts forth the necessity of new studies to understand Hacı Bektaş-ı Veli’s life, ideas and members (Alewis-Bektashis).
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.