Dilin söz varlığında görülen kelimeler farklı seyirler izler. Bu seyirlerden birisi, şair tarafından alışılmamış bağdaştırma şeklinde toplumun beğenisine sunulan kelimelerin seyridir. Bu seyirde, toplum tarafından beğenilmiş ve bir yenilik olarak kabul edilmiş ifade kalıplarının yanı sıra, toplum tarafından yadırganmış ve bir yenilik olarak kabul edilmemiş ifade kalıpları da bulunmaktadır. Karamanlı Ayni’nin “sevdücegüm cigi cigi” redifli üç gazelinde geçen “cigi cigi” kelimesi, Türkiye Türkçesinin söz varlığında uzun ömürlü olmamış münferit bir kullanımdır. “cigi cigi” kelimesinin Türkiye Türkçesinin söz varlığı içerisinde “Nerde, ne zaman kullanılmıştır?” sorusunun cevabı tespit edildikten sonra, diğer Türk yazı dillerindeki kullanımı ortaya konulmuştur. Kelime aslen, Karamanlı Ayni’nin doğum yeri olan Tirmiz’in de içinde yer aldığı Özbekistan, Türkmenistan ve Afganistan’ın sınır bölgelerini içeren bir alana aittir. Karamanlı Ayni tarafından münferit bir ifade olarak kullanılmıştır. Kelime, şairin kendi bölgesine ait olup, Türkistan’dan Türkiye’ye şahsi gayretle sonradan göç ettirilmiştir. Türkçenin Özbek ve Türkmen lehçelerinin sözlükleri ile yazılı ve sözlü metin örneklerinde rastladığımız bu kelime, Farsça Türkçe dil ilişkisinin bir boyutunu da göstermektedir. “cigi cigi” kelimesi, Türkçe (Özbek ve Türkmen Lehçeleri) açısından bir mahallileştirme örneği, Farsça açısından ise bir ödünçleme örneği olarak değerlendirilebilir. Kelime esas itibariyle ikileme olarak kullanılmıştır. Kelimenin anlamının Mermer’in Ayni’nin şiirine atfen verdiği “taze taze” anlamı yerine, “Yalvarırım, Ne olur, Allah aşkına, Ey cilveli sevgili” anlamları verilmelidir.
Words in the vocabulary complete diffirent phases. One of these phases are situation of words that offered to community in the form of uncommon projection by poet. Expression patterns that liked and accepted as a novelty by the community as well as not liked and accepted as a novelty by the community are also available in this situation. The “cigi cigi” word in the three ghazel of Karamanlı Ayni which is the “sevdücegüm cigi cigi” rhyme is a single usage that has not been long-lived in the vocabulary of the Turkey Turkish. it was manifested that used in the other turkish dialect when has been identified answer to the question where and when used in Turkey Turkish the cigi cigi word. Originally of the word belongs to area that contains the border regions of Uzbekistan, Turkmenistan and Afghanistan which this place include Tirmiz has been birth place of Karamanlı Ayni. It was used by Karamanlı Ayni as i
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.
