Bu makale 2012 yılında, İstanbul Üniversitesinde Doç. Dr. Nur Nacar-Logie danışmanlığında gerçekleşmiş doktora tez çalışmasının bir parçasıdır. Çalışmanın temel amacı Türkiye’de yabancı dil olarak Fransızca öğretiminde iletişimsel beceriler edindirilirken kültürlerarası boyutun yeri ve önemini incelemektir. Dil eğitiminde iletişim becerisinin önemi ortaya çıktığından bu yana yabancı dil öğrenim ve öğretiminin temel hedefi edimbilimsel becerinin edindirilmesidir. Bu beceri öğrenene gündelik iletişim durumlarının büyük çoğunluğunu sorunsuzca idare edebilmesine olanak sağlamaktadır. Bu nedenle dilbilgisel eğitim tartışmasız olarak sosyokültürel bilinci de edindirecek biçimde oluşturulmalıdır. Kuşkusuz ana dil kullanıcısla iletişim sürecinde karşılaşılan yanlış anlaşılma durumlarının büyük çoğunluğu dil öğrenicisindeki edimbilimsel ve sosyokültürel eksikliklerden kaynaklanmaktadır. Gündelik etkileşim süreçlerinde sıklıkla kullanılan sözedimlerin hatalı kurgulanması anadil konuşucusunca yanlış yorumlamalara neden olabilmektedir. Bu sebeple bu çalışmada yabancı dil eğitiminde kültürlerarası becerinin edindirilmesi sorunsalı yabancı dil olarak Fransızca öğrenen Türk öğrenciler açısından ele alınmaktadır. Gündelik konuşmalarda sıklıkla kullanılan red etme sözedimi önerileni geri çevirme özelliğiyle Türk – Fransız konuşmacılar arasındaki ilişkiyi tehdit edebilmektedir. Araştırma, fransızcayı yabancı dil olarak öğrenen, DELF kriterlerince A2 dil düzeyine sahip Türk öğrencilerin red sözedimlerini dile getiriş biçimlerini Brown ve Levinson tarafından önerilip Kerbrat-Orecchioni tarafından zenginleştirilmiş evrensel nezaket kuramına göre incelemeyi hedeflemektedir. Bu çerçevede, anadili fransızca olan bir konuşmacıyla etkileşim ortamında Türk öğrencilerin kullandıkları red sözedimleri evrensel nezaket kurallarına uygunlukları açısından incelenmektedir. Söz konusu sözedimler nezaket stratejilerinin red edilen kişinin sosyal imajını yıpratma ya da koruma bağlamında ele alınmaktadır.

This article is a part of the doctoral thesis conducted under the direction of Associate Professor Nur Nacar-Logie, at the University of Istanbul, in year 2012. The main purpose of the research is to investigate the place and the importance of the intercultural dimension of the French language taught in Turkey as a foreign language while acquiring communicative skills. Ever since the importance of acquiring communicative skills in language education has become obvious; the primary target of the foreign language education is to provide pragmatic skills. This skill provides the learner with the ability to handle the daily communication without any problem. Therefore, the grammatical education should be unquestionably formed including the sociocultural consciousness. Without any doubt, the misunderstandings occurred during the communication process between the native speaker and the foreign language learner stems from the lack of pragmatic and sociocultural skills. The misuse of the speech-acts that are widely used during the daily interactions can lead to misunderstandings on the native speaker side. Therefore, in this study; the problem of acquiring sociocultural skills in foreign language education is tackled in relation with the Turkish students who are learning French as a foreign language. The misuse of the refusal speech-acts can threaten the relationship between the Turkish and French speakers. This study aims to analyse the expressions of the refusal speech-acts by the Turkish students learning French as a foreign language and having the A2 language level according to the DELF criteria; within the framework of the global courtesy theory that is first proposed by Brown and Levinson and then enriched by Kerbat-Orecchioni. In this context; the refusal speech-acts of the Turkish students who are interacting with a French native speaker, are analysed regarding the conformity of these with the global courtesy rules. The speech-acts in question are analysed within the context of destroying or protecting the social image of the refused person as a result of the misuse of these courtesy rules.