Bu çalışmadaki esas amaç Türkçe ve Fransızca atasözünü karşılaştırmalı olarak tanımlamak daha sonra sosyal yumuşatıcıların, yorumlayıcı yönelimlerinin, dil ekonomisinin, kışkırtıcı yorumlayıcının ve onun yönetici özelliğinin varlığını değiştirim ekseni üzerindeki parçaların belirlenmesiyle ispatlamaktır. Burada vuku bulan olguları açıklamak için C.S.Peirce’in ve F. Saussure’ün göstergebiliminden faydalanılmıştır. Atasözleri karşılaştırmalı ve betimleyici yaklaşım benimsenerek açıklanmaktadır. Bununla birlikte Martinet’nin Dil Ekonomisi, Benveniste’in göndergesi, Tesnière’in yönetim kuramı faydalanılan belli başlı akımlardır. Bu terimlerin kullanımı bizi etkili bir tanımlama girişimine itmektedir. Gösteren kavramındaki yetersizlik Peirce’in yorumlayıcı kavramıyla tamamlanmıştır çünkü yorumlayıcı zihinsel, izah edici, sosyal ve bağlamsal potansiyele sahiptir. Gösterilen ve yorumlayıcı göstergebilimsel betimlemede aynı değere sahip değildir bu nedenle yorumlayıcı sosyal ve artsüremli süreç içinde yönetici ve kışkırtıcı vasıflara bürünmektedir. Artsüremli yöntem her iki atasözündeki evsimsel gizemleri gün yüzüne çıkarmaktadır. Onları iyice gözlemlediğimizde üstte belirtilen tüm olguları keşfetme imkânına sahip oluruz. Kışkırtan yorumlayıcı, atasözü üzerinde kışkırtıcı ve yok edici etkiye hükmeden bir yorumlayıcı bir imgedir. Yumuşatıcılar ise atasözünün yok olmasını engelleyen değiştirimlerdir. Dil ekonomisi, kusursuz akıcılığı temin eden bir sosyal mekanizmadır. Bu çalışmadaki betimleme biçimi genişletilebilir. Öyle ki tüm atasözleri, evrimsel ve göstergebilimsel olgulara göre açıklanabilir ve gözlemlenebilir.

The essential objective of this study is to describe French and Turkish proverb by comparison then to prove the existence of social softeners, the orientations of interpretant, language economy, provocative interpretant and its governing nature by determining their substitutions on paradigmatic axe. We have the benefit of Charles Sanders Peirce’s semiotics and the semiology of Saussure in order to describe phenomenon. Proverbs are observed by following a descriptive and comparative approach. However, we use the language economy of Martinet, the referent of Benveniste and the term of governing feature of Tesnière. The use of these terms takes us to a description of efficient facts. There is an insufficiency in signified that must be completed by interpretant of Peirce because it has a mental, interpretative, social and contextual potential. The signified and interpretant aren’t the same value in the semiotic description; therefore interpretant is being completely governing and provocative in the diachronic and social process. The diachronic method unveils the mystery of evolutions in two proverbs. When we observed them, we discovered the phenomenon above-mentioned. Provocative interpretant is a type of interpretative image that possesses an extinctive and governing effect on the proverb. The softeners are substitutions that prevent the extinction. Language economy is a social mechanism that assures an excellent fluency. The description in this study has an extensive potential. Namely, all of the proverbs can be observed and described according to their semiotic and evolutional phenomenon.