Kitle iletişim araçlarının insan hayatına girmesiyle Türkiye Türkçesi ağızlarında kullanılan pek çok kelime, hızla kullanımdan düşmüş ve yazı dili gramer kurallarına yaklaşmaya başlamıştır. Ağızlardaki yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan bu kelimelerin bir an önce kayda geçirilmesi gerekmektedir. Öyleki bu durum, Cumhuriyet tarihinin daha ilk yıllarından itibaren fark edilmiş ve Türk Dili Tetkik Cemiyeti öncülüğünde yürütülen Türkiye’de Halk Ağzından Söz Derleme Dergisi ile Türk dilinin kelime hazinesinin belirlenmesi çalışmalarına esin kaynağı olmuştur. Günümüzde ise gerek bu çalışmaların birikimi gerekse ilave edilen yeni bilgi ve belgeler ışığında ağızlardaki kelimelerin korunması adına önemli adımlar atılmaktadır. Bu vesileyle Derleme Sözlüğü, hem internet ortamına aktarılarak hem de Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü adıyla kitap şeklinde oluşturularak Türk dilinin kelime hazinesi koruma altına alınmıştır. Ancak Derleme Sözlüğü’nde hâlâ çeşitli hususlar bakımından yerini almamış pek çok kelime bulunmaktadır. Nitekim Derleme Sözlüğü’nün içerik olarak zenginleştirilmesine katkıda bulunmak ve birtakım eksikliklerinin giderilmesini sağlamak amacıyla akademik çalışmalar yayınlanmaktadır. Bu çalışma da ağız araştırmalarına ve Derleme Sözlüğü’nün içerik olarak zenginleştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla oluşturulmuştur. Böylece Erzincan’ın Tandırlı köyünde kullanılan fakat Derleme Sözlüğü’nde çeşitli hususlar doğrultusunda bulunmadığı tespit edilen yetmiş sekiz kelime, dört farklı başlık altında toplanarak yapı ve işlevlerine göre çeşitli alt başlıklarla verilmiştir. Çalışmamızda derlediğimiz kelimeler, soruşturmalar aracılığıyla belirlenip ses kaynına alınmıştır. Bunun yanında kelimelerin söyleniş özellikleri dikkate alınarak transkript işaretleriyle yazıya geçirilmesine dikkat edilmiştir.
With the mass media’s coming to our lives a lot words that are used in Turkey Turkish dialect have swiftly discarded and written language has started to draw close to grammar rules. These words whicch are on the verge of extinction should be recorded as immediate as possible. Such that this situation has been recognized since the first years of the Republic and Journal of Collected Words from Colloquial Language in Turkey, which was published under the guidance of Turkish Language Association, provided the inspiration for determination of Turkish vocabulary. Today, in the light of both experiences of these works and new additional information and documentation important steps are being taken for the sake of preservation of local words. By this way, Turkish language vocabulary has been taken under preservation by Compilation (Collation) Dictionary’s both being webified and published as Collected Words from Colloquial Language in Turkey. However, still there are many words that has not taken their places in Compilation Dictionary in terms of some particularities. Consequently academic studies are being published in order to enhance Compliation Dictionary and to correct some of its deficiencies. This work has been constituted in order to contribute dialect studies and to enhance Compliation Dictionary. In this way, seventy eight words, which are being used in Tandırlı village of Erzincan but cannot be found in Compliation Dictionary in terms of some particularities, are classified in various sub-headings according to their structures and functions by being collected under four main headings. The words that we collected in our study were determined via inquiries and recorded. Beside these, the words’ pronounciation features were taken into account and written in transcription signs.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.