Anlaşılır ve akıcı konuşma becerisine bağlı olarak vurgulu konuşma/okuma Türkçe öğretmeni adaylarının kazanması gereken mesleki nitelikleri arasındadır. Bu nedenle araştırma konumuzu, Türkçe öğretmeni adaylarının farklı türlerdeki cümlelerde vurgulu söylenmesi gereken sözcükleri belirleyebilme becerileri oluşturmaktadır. Araştırma, 2010 – 2011 eğitim-öğretim yılında Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümünde okuyan 31 öğretmen adayı üzerinde gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların Türkiye Türkçesinde teorik olarak belirlenen cümledeki vurgulu sözcükle aynı sözcükleri belirleme durumları, eksiltili cümlede katılımcıların vurgulu sözcük tercihlerinin yoğunlaştığı sözcük türü ve katılımcıların belirttiği vurgulanması gereken sözcüklerin görevleri frekans tablosu ile gösterilmiştir. Katılımcıların tercih ettikleri vurgulu sözcüklerle Türkçe dil bilgisi kurallarına göre vurgulanması gereken sözcükler arasındaki farklılık ilişkisel araştırma düzeneklerinden yalnız son testli karşılaştırma gruplu düzenek, Türkçenin dil bilgisi kurallarına göre vurgulanan sözcüklerle dinleyicilerin bu vurgulu okunan sözcükleri belirleyebilme becerileri arasındaki ilişki ise tek grubun birden çok değişkenler arası ilişkisinin incelenmesi düzeneği uygulanmıştır. Çalışmada olasılığı bilinmeyen örnekleme yoluna başvurulmuştur. Araştırma sonucunda katılımcıların Türkiye Türkçesindeki teorik olarak belirlenen cümledeki vurgulu sözcükleri ağırlıklı olarak vurgulamadıkları, eksiltili cümlede vurguyu birbiri ile anlamsal olarak bağımlı son sözcük grubunda yoğunlaştırdıkları, cümlede vurguyu daha çok edat, bağlaç, ünlem üzerine yoğunlaştırdıkları, sesli okumalarda ise vurgulu okunan sözcükleri belirleyebilme oranlarının düşük olduğu, teorik olarak vurgulanması gereken sözcüklerin özel isimler olduğunda hem cümlede hem sesli okumada dinleyiciler tarafından belirleyebilme oranlarının arttığı görülmüştür.

In relation to comprehensible and fluent speaking skills, the professional qualifications, which Turkish teacher candidates need to improve, also include emphatic speaking/reading. In professional sense, particularly Turkish teacher candidates engaged in improving speaking/reading skills of primary school second stage students are required to be aware of their above-mentioned primary duty. Therefore, the subject of our investigation comprises the skills of Turkish teacher candidates for determining the words need to be stressed in different types of sentences. This investigation was conducted on 30 teacher candidates studying in Turkish Language Department, Teacher Training Faculty of Mersin University. As a result of this investigation, it has been demonstrated that the participants do not predominantly stress the words, theoretically deemed as stressed words, in Turkish language, and focus stress on semantically related last phrase in elliptical sentence, and further focus stress mostly on prepositions, conjunctions and exclamations in the sentences, and that the ratios of the participants who are able to determine stressed words in loud readings are ranked low, and that in the cases that the words theoretically required to be stressed are proper names, the ratios of the listeners who are able to determine stressed words both in sentences and in loud readings increase.