II. Meşrutiyet’in Kimlik Arayışlarına Bir Örnek: İttihâd-ı Anâsır-ı Osmaniye Heyeti, Nizamnamesi, Yapısı ve Amaçları

Author:

Number of pages:
173-192
Language:
Year-Number:
2013-Volume 8 Issue 5

Osmanlı İmparatorluğu çökerken, devleti kurtarmak için başlıca üç ana doktrin öne sürüldü ve işe yararlıkları bakımından tartışıldı. Bu fikir akımlarından ilki, İmparatorluğu gerçek anlamıyla İslâmi kaideler çerçevesinde yeniden düzenlemek amacını güden İttihâd-ı İslâm’dı. İttihâd-ı İslâmcılara göre, İmparatorluk ve toplumun son yüzyıllarda sürüklendiği yozlaşma, İslâm’ın öz prensiplerinden uzaklaşılmasının bir ürünüydü. Bu nedenle, İslâmi kaideler bütünü olarak Şeriat günün gereklerine uyarlanmalıydı. İkincisi Batılılaşma düşüncesi idi ve bu akımın gayesi de belirli alanlarda ve ölçülerde Batı uygarlığını taklit etmek, Batı’nın ne tür bir toplumsal, ekonomik, siyasi ve entelektüel birikimin üzerinde yükseldiğini kavramak ve bunu, İmparatorluğun modernizasyonu bağlamında bir araç olarak kullanmaktı. Son fikir akımı da, aynı zamanda Türk milliyetçiliğine de içkin olan ve İmparatorluktaki tüm unsurların birliği fikrine dayandırılan İttihâd-ı Anâsır’dı. İttihâd-ı Anâsır düşüncesinin ereği, Osmanlı sınırları dâhilinde yaşayan herkesi ortak bir “Osmanlı” üst kimliği altında bir araya getirmekti. Böylelikle, vatandaşlar alt kimliklerini özel alanlarda kullanırlarken, kamusal alanlarda herkese yalnızca Osmanlı gözüyle bakılacaktı. Bu yola başvurularak, ülkeyi oluşturan tüm unsurlar arasında bir birliktelik duygusu oluşturulacaktı. Bu bağlamda, II. Meşrutiyet döneminin birçok kuruluşundan biri olarak İttihâd-ı Anâsır-ı Osmaniye Heyeti, Osmanlı unsurlarının mezhep, düşünce, ulus, şahsiyet ya da cinsiyet ayrımı yapılmaksızın bir araya getirilebilmesi için çabalayacaktı. Bu makale, İttihâd-ı Anâsır-ı Osmaniye Heyeti’nin amaçlarını ve düşüncelerini, yine Heyet’in nizamnamesinden yola çıkarak aydınlatmayı amaçlamaktadır.

Keywords


Three main doctrines were put forth and debated on account of their usefulness so as to save the state in the phase of the decline of the Ottoman Empire. The first one was Pan-Islamizm (İttihâd-ı İslâm) at which aimed reorganizing the Empire by Islamic rules in real terms. According to the Pan-Islamists, the Empire and society were in collapse for the last ages due to the ignorance of the real esence and rules of Islam. So, the thing had to be done was to adopt the Islamic Law (Şeriat) to the conditions of the day. The second one was Westernization idea and Its goal was to imitate the Western civilization spesific areas and scales, perceive what kind of dynamics on the Western societal, economic, political and intellectual ideas are arising and use this in the Empire as modernization instrument. And the last ideas was İttihâd-ı Anâsır (Unity of the Ethnic Elements) which was designed upon the union of all Ottoman subjects. Its purpose was to unite every person under “Ottoman” supra-identity. Thus, citizens would use their sub-identity in the private spaces and they would have been regarded as Ottomans by their supra-identity in the public spaces. By this way, a sense of unity was going to be founded amongst the subjects which formed the country. In this sense, as an institution in the Second Constitutionalist Period’s political life, Committee of Unity of the Ottoman Ethnic Elements was to endeavor for the union of Ottoman subjects without distinguishing sect, idea, nation, personality or gender. This article aims to enlighten the purposes and ideas of Committee of the Unity of Ottoman Ethnic Elements by considering its charter.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 5,078
Number of downloads 425

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.