Bu çalışmada, Türk halk müziği sözlerindeki metaforik anlatım geleneği ele alındı. Öncelikle metafor kavramının etimolojisi ve tanımı üzerinde duruldu. Metaforun sanatta neden ve nasıl kullanıldığı açıklandıktan sonra, müzikteki kullanımını anlamanın daha kolay olacağı düşünülerek, sanatın diğer alanlarından örnekler gösterildi. Müzik sanatında da metaforik anlatımın oldukça fazla kullanıldığı gözlemlendi ve bu yönde örnekler verildi. Ardından Türk halk müziği sözlerine ilişkin birçok örnek bu çerçevede ele alındı. Türkü sözlerine yönelik örnekler, daha net bir biçimde çözümlenebilmesi açısından konularına göre ‘dinsel’ ve ‘din dışı’ olarak iki ana biçimde kategorize edildi. Çalışmada dinsel türkülere ait metafor biçimlerinin Alevilere, din-dışı türkülere ait metafor biçimlerinin ise Türkçe konuşan toplulukların çoğuna ait olduğu gözlemlendi. Ayrıca bazı metafor kalıplarının farklı türkülerde aynı duyguyu ifade etmesinin ortak sosyo-kültürel yapı ile ilintili olduğu gözlemlendi. Metaforik üslupta anlatım, yerine başka bir ifade tarzı konularak elde edilirken; düz üslupta anlatım yerli yerinde, mantıksal ve ya tutarlı olarak ifade edilir. Metaforik ifade alanı, özgür ve keyfi bir kullanım arz eder. Metaforik anlatım, dilde ve sanatta yaygın olarak kullanılan, anlamı ve duygu yoğunluğunu kuvvetlendiren ve derinliği kıvrak bir zekâyla çözümlenebilen çok yönlü bir estetik/felsefi anlatım üslubudur. Dil, metafor kullanımının en yoğun olduğu ve sanatsal algı dışında ulusal/bölgesel kültürü de anlayabilmede ve çözümleyebilmede önemli bir iletişim türüdür. Çalışmanın, dil-sanat-metafor ilişkisinin farklı yönlerine ilişkin araştırma yapmak isteyen diğer bilim insanlarına ışık tutacağı umulmaktadır.
In that study, metaphorical teaching tradition which is in Turkish folk music lyrics has been discussed. Firstly,etymology and definition of metaphor concept have been emphasized. After giving information about why and how metaphor is used in art, examples which are from other fields of art have been given by thinking that the usage of it in music is easier to understand . It has been observed that metaphoric teaching is really common in also music art and some related examples have been given. Then many examples related to Turkish folk music lyrics have been undertaken in that outline. Examples which are intended for folksong lyrics have been categorized as two main formats which are ‘ religional’ and ‘out of religion’ according to their subject matters to be resolved more clearly. It has been observed in the study that metaphor formats that pertain to religious folksongs belong to Alevis and metaphor formats which pertain to folksongs out of religion belong to many communities who speak Turkish. Additionally, it has been observed that because there is a common socio-cultural structure, some metaphor blocks imply same feelings in different folksongs. While expression is derived from by means of placing another locution in metaphorical style, it is derived from in the proper place, logical or consistent in unsophisticated style. Metaphorical expression is required free and arbitrary usage. Metaphorical expression is a kind of multifaceted philosophical/aestetics expression style which is used prevalently in language and art, it intensfies meaning and sentiency and analyses its depth by way of subtle wit. Language has the highest metaphorical usage and it is an important communication in terms of making out and analysing national/regional culture besides artistic sensation. It has been hoped that the study will light the way for other science people who want to carry out search related to different sides of art-metaphor relation.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.