II. Meşrutiyet’in ilan edildiği 24 Temmuz 1908 tarihi, Türk Siyasî Tarihi, Türk Edebiyat Tarihi, Türk Hukuk Tarihi gibi alanlar için olduğu kadar Türk Basın Tarihi için de çok önemlidir. Türk basını bu tarihte yeni bir döneme girmiş ve kendisini sınırlayan bağlardan kurtulmuştur; gazeteler ilk defa sansür heyetinin denetiminden geçmeden basılmıştır. Bu özgürlük ortamında çok sayıda gazete ve dergi basın hayatına katılmış, yeni gazete ve dergilerin arasında mizah dergileri de yerini almıştır. Bu bakımdan 24 Temmuz 1908 tarihi Türk mizah basını için çok daha büyük bir anlam ifade etmektedir. Zira bugün sahip olduğumuz bilgilere göre, II. Abdülhamit’in tahta çıkışından II. Meşrutiyetin ilanına kadar geçen 30 yıldan uzun dönemde beş altı tane gazete yayınlanmış olmasına rağmen hiç bir mizah gazetesi veya dergisinin yayınına müsade edilmemiştir. Daha sonra basın bayramı olarak da ilan edilen bu tarih, aslında daha çok mizah yayıncılığının bayramıdır. Bu çalışmada II. Meşrutiyet’in ilanını takip eden, basın patlaması olarak da tanımlanan günlerde ve sonrasında yayın hayatına başlayan mizah dergilerinden Boşboğaz ile Güllabi, Püsküllü Belâ, Lala, Mâlum ve Kahya Kadın isimli dergilerin kısa künyeleri verilerek, içeriklerinden seçilen örneklerle dönemin mizah anlayışına bir pencere aralamaya ve mizah dergilerinin Meşrutiyet’in ilanına bakışı değerlendirilmeye çalışılacaktır.
II. Constitutional Monarchy was declared July 24, 1908 (July 10, 1908). This date is very important for the history of Turkish Press as well as the history of Turkish Politics, Turkish Literature History and the history of Turkish Law. This date means to humor part of Turkish Press History much more then General Turkish Press History. Because, according to the information we have today, about a 30 year period from the II. Abdulhamids’ elevation to the throne until the declaration of the II. Constitutional Monarchy although five or six newspapers were published, any kind of newspaper or magazine of humor is not allowed to publication. This date has been declared as a press feast; in fact it is a lot more the feast of humor publishing. In this study we will be giving the short samples from the humor newspapers named Boşboğaz ile Güllabi, Püsküllü Belâ and Kahya Kadın which started publishing after the period called press explosion consecutively the declaration of II. Constitutional Monarchy. By the selected samples we will try to assess the view of the humor newspapers to the declaration of the Constitution and the perspective to humor in that period.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.
