Bu makalede, Türkçenin çekim eklerinden “epistemik” kipsel değeri olan fiil yüklemlerinin içerdikleri zaman/kip ekleri incelenecektir. Burada üzerinde durulacak epistemik yüklemler, Fransızcada “conditionnel” adı verilen ve “olasılık” bildiren yüklemlerin kipsel değer ve işlevleri bakımından Türkçe eşdeğerleridir. Bu bağlamda, sözceleme anında konuşan öznenin niyetini bir varsayım kapsamında ifade ettiği sözceler ele alınacaktır. İki önermeli bileşik sözcelerde, epistemik yüklemlerin sözceleme ve olasılık değerleri, üretildikleri bağlamda yer alan zaman/kip eklerinin kullanımı açısından irdelenecektir. Türkçede epistemik yüklemlerin büyük bir bölümünde, birbiriyle uyumlu olmayan ama varsayımsal bir niyet ve ileti bildiren “-EcEk” (gelecek zaman kipi) veya “-Ir” (geniş zaman kipi) eklerinden birinin kullanıldığı görülecektir. Bunun için, dağılımsal dilbilim yaklaşımı ile epistemik yüklemlerin bulunduğu sözceler biçimlerine gore sınıflandırılarak “varsayım/olasılık” ve “koşul” gibi kipsel değerler, biçim-anlam ilişkisi açısından değerlendirilecektir. Çalışmanın temel amacı, epistemik yüklemlerin kip/zaman değerlerini belirlemekle birlikte, sözceleri yorumlarken biçim ve sözdizim açısından bu yüklemin Türkçede yapısal bir modelini araştırmaktır. Araştırma bütüncemiz, Türk Edebiyatının klasik eserleri arasında yer alan Yaşar Kemal’in bir romanı (Kuşlar da gitti, 1978) ile onun Münevver Andac tarafından yapılan Fransızca çevirisidir (Alors, les oiseaux sont partis…1983).

This paper is aimed at analyzing the modo-temporal value of the “epistemic predicate” and the structure of possible equivalents in Turkish of the French conditional. To do so, the study particularly focuses on the morphological structure of the epistemic predicate in Turkish which shows the quality of marking the enunciative intention and the probability, depending on the context of use and on the different grammatical morphemes of the predicate. The explicit equivalents in Turkish of the French conditional are mostly marked by two suffixes, “-EcEk” (intentive suffix) or “-Ir” (aoristic suffix), which cannot be combined together. To do this, the epistemic predicates classified according to the forms of utterances, and the modal values such as “assumption/probability” and “condition” will be evaluated in terms of “form-meaning” relationship with distributional linguistics approach. The main purpose of the study is to identify the “mode/tense” of epistemic predicates and to interpret the utterances in terms of morphology and syntax in order to investigate a structural model of this type of predicate in Turkish. This study is based on a corpus of conditionals used in the French translation by Münevver Andac (Alors, les oiseaux sont partis… published in 1983) of a Turkish classical novel by Yaşar Kemal (Kuşlar da gitti, published in 1978).