Eski Anadolu Türkçesinde -dUK ve +lIK Eklerinin İşlevsel Denkliği

Author:

Number of pages:
2697-2708
Language:
Year-Number:
2012-Volume 7 Issue 4-II

Türkçe, aynı dilsel işlevi birbirinden farklı dil yapılarıyla yerine getirebilen zengin bir dildir. Bu zenginlik, eklerde oldukça farklı kullanım özelliklerini de beraberinde getirmiştir. Eklerin işlevsel zenginliği, dillerin ifade zenginliğinde ve gelişmişliğinde önemli ölçütlerden biridir. Bu bakımdan eklere ait işlevlerin tespiti, hem dil araştırmalarında ve öğretiminde hem de dilin zenginliğinin ve gelişmişliğinin ifade edilmesinde son derece önemlidir. Eklere ait işlevsel kullanım özelliklerinin tespit edilip ortaya konmasında, farklı yapılar arasında denklikler kurulması tercih edilebilecek ve şaşırtıcı sonuçlar ortaya çıkarabilecek yöntemlerden biridir. Bu yolla yapılacak olan çeşitli incelemelerde, Türkçe araştırmalarında karşılaşılan ve çözülemeyen pek çok sorun için çözüm ortaya konabilir. Özellikle Türkçenin aynı işlevsel dil özelliklerini pek çok farklı dil yapısıyla karşılayabilen zengin bir dil olduğu göz önüne alındığında bu yöntemin önemi kendiliğinden ortaya çıkmaktadır. Birbirinden farklı olan bazı eklerin Eski Anadolu Türkçesi döneminde benzer sözcüklerde -hatta aynı sözcüklerde bile- aynı işlevle kullanıldığı görülmektedir. Sıfat-fiil eki olan -dUK ve isimden isim yapım eki olan +lIK, bahsedilen bu kullanımların örneklerinden biri olarak değerlendirilebilir. Bu eklerin aynı işleve sahip kullanımları, ancak denk yapıların tespiti ve ortaya konmasıyla mümkün olabilmektedir. Ve bu kullanımların farklı sonuçlar ortaya çıkarabilecek olması, incelenmeye muhtaç olduğunun da göstergesidir. Bu nedenle bu makalede, -dUK sıfat-fiil eki ile +lIK isimden isim yapım ekinin birbirine denk kullanım ve işleve de sahip olduğu, Eski Anadolu Türkçesi eserlerinden alınan örneklerle anlatılacaktır.

Keywords


Turkish is a rich language that can meet the same linguistic function with distinct language structures. This richness has quite different usage characteristics in adjunctions. The functional richness of adjunctions is one of the significant criterias of assortment and development of expression of languages. In this respect, determination of the functions concerning adjunctions is important both in language researches and education along with the expression of the richness and development of language. In determination of functional usage characteristics of adjunctions, establishing equivalences between distinct structures may be preferable and it’s one of the methods which could likely to bring astonishing outcomes. This kind of studies could help solve many insoluble problems faced during the researches on Turkish. Especially when we consider the very fact that Turkish is such a language that can meet the same functional language characteristics with many different language structures, then one can easily understand the importance of this method. It’s been observed that some disparate adjunctions were used in similar words – even in identical words - in the very same function during Old Anatolian Turkish era. Participle affix –dUK and derivational affix making noun from noun +lIK can be regarded as patterns of these kind of usages. The use of these adjunctions having the same function could only be possible by determination of equivalent structures. The probability of different outcomes deriving from these usages indicates that it needs a close scrutiny. For this reason in this article, the very fact that participle affix –dUK and derivational affix making noun from noun +lIK have also equivalent usages and functions will be exemplified by Old Anatolian Turkish.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 792
Number of downloads 374

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.