Nâbî’nin yaşadığı 17. yüzyıl toplumda olumsuz yönde bozulma ve sarsılmaların yaşandığı bir dönemdir. Fetih ve zaferlerle dolu günler geride kalmıştır. Ordu, artık savaş meydanlarından zaferle ayrılamamakta, yönetenlerle yönetilenler arasındaki bağlar zayıflayıp sarsılmakta, insanlar arası ilişkiler bozulup güven azalmakta ve halk giderek yoksullaşmaktadır. Bu ve benzeri olumsuz durumlar aydınları üzmekte, halkın gören gözü, işiten kulağı ve söyleyen dili olan yazar ve şairleri sorun üzerinde düşünüp çözüm aramaya sevk etmektedir. Olumsuz olaylara sahne olan bu yüzyılda aksaklıkları ve yanlış uygulamaları dile getirip eleştiren ve geçmişteki olumlu örneklere atıfta bulunan aydınlardan biri de Nâbî’dir. Nâbî’nin geçmişteki mutlu, huzurlu, sağlıklı ve çeşitli yönlerden hayırla yad olunan yıllara özlem duymasının temelinde yaşadığı dönemin olumlu özelliklere sahip olmaması, iç açıcı bir görünüm arz etmemesi, geçmişi aratacak nitelikte bozukluklar içermesi ve bütün bunların yanında inançlı ve sağlam bir kişiliğe sahip olması etkili olur. Onun şiir ve mesnevilerinde temas ettiği bozuklukların ekseninde insan vardır. Nâbî’nin eserlerinde nostalji kapsamında değerlendirilebilecek hususlara ağırlıklı olarak Hayriyye adlı eserinde değinilir. Nâbî Dîvânı’nda geçmişe özlemi çağrıştıran şiirlerin gitmiş, kalmamış, tükenmiş ve unudulmuş redifli gazeller olduğunu söylemek yanlış olmaz. Diğer bir deyişle, Nâbî Dîvânı’nda nostaljik konuların işlendiği şiirlerin ilk akla gelenleri ve en belirgin olanları gitmiş, kalmamış, tükenmiş ve unudulmuş redifli gazellerdir. Bu gazellerde genel olarak âile, yakın çevre, toplum ve millet düzeyinde geçmişte olan ve yaşanılan zamanda yokluğu hissedilen, özlemi çekilen ve olması istenen ahlâkî ve insânî değerler, görgü kuralları, gelenekler, uygulamalar ve diğer kültür öğelerine çağrışım yapılır.

Nabi lived 17 century society, the period for negative distortion and concussions. Days full of conquest and victories have been left behind. The army is now left for victory in battlefields, weakened ties between the Government and weakens, decreasing confidence in deterioration in relations between people and the public is gradually becoming poorer. These and other negative situations üzmekte intellectuals, people seeing eye, hearing ear and the language of writers and poets who think and seek solutions on the problem are delivered. Adverse events in this century, which was the scene of past failures and false positive examples, which refers to applications and intellectuals critical of the language to bring one of the Nabi. Nabi past, happy, peaceful, healthy and on the basis of various aspects of his goodness, remember remember with longing the years owned does not have the positive characteristics of the period, the supply does not look encouraging, history, character disorders include the Istanbul University and has a personality besides all the faithful to be effective and robust happens. There are people in contact with the axis of disorders of his poetry and mesnevis. Issues be considered within the scope of works, mainly Hayriyye Nabi in his nostalgia addressed. Court of poems evoking longing for the past Nâbî went out, exhausted and would not be wrong to say that unudulmuş redif sheikh. In other words, the Court of Nâbî first come to mind nostalgic poems and the most significant issues were handled, not only with redf ghazels depleted and forgotten. The ghazals are generally, family, neighborhood, community and the nation at the level experienced in the past and also felt the absence of, longed-for and desired to be moral and humanitarian values, etiquette, traditions, practices and other cultural elements are associative.