Milli Kütüphane 2727 No'lu Mecmua'da Kayıtlı "Aruz Risâlesi" Üzerine (İnceleme-Metin)

Author:

Number of pages:
183-202
Language:
Year-Number:
2012-Volume 7 Issue 3

Şiir, edebiyat içerisinde en önemli yeri teşkil eder. Şiir bilgisine sahip olmak, şiire dair terim ve kuralları bilmek, hem şair için hem de şiir okuyucusu için önemli bir husustur. Bu nedenledir ki özellikle eğitim çağındaki çocukların yararlanacağı eserlerde, şiir üzerine bilgilere rastlamak mümkündür. Çocuklara dil ve edebiyat eğitimi vermek amacıyla hazırlanan bu eserlerde ayrıntılı bilgiler yerine onların işine yarayacağı kadar kısa bilgilerle yetinildiği görülmektedir. Milli Kütüphane 2727 No’lu Mecmua , esasen ilköğretim çağındaki çocukların Arapça ve Farsça kelimelerle birlikte aruz kurallarını öğrenmeleri maksadıyla yazılmış manzum sözlüklerden üçünü ihtiva eden (Sübha-i Sıbyân , Tuhfe-i Şâhidî , Tuhfe-i Vehbî ) bir manzum sözlük mecmuasıdır. Ancak bu mecmuada bu manzum sözlüklerin dışında başka küçük eserler de vardır ki bunlardan biri de “Aruz Risalesi”dir. Bilindiği üzere risaleler, herhangi bir konuda yazılmış olan kısa metinlerdir. Bu risale de aruz ölçüsü, Klasik Türk Edebiyatı nazım şekilleri ve türleri ayrıca söz sanatları üzerine bilgiler veren ve bunları örneklendiren kısa bir eserdir. Bu eserde bilinen birtakım edebî bilgilerin yanı sıra bazı edebiyat terimlerinin, bugün bilinenden farklı şekilde anlatıldığı görülmektedir. Risale bu nedenle önem arz etmektedir. Mecmuaların çoğunlukla bir bütün halinde kitaplaştırılmadığı düşünüldüğünde mecmualar içerisindeki bu tür küçük metinlerin ilim dünyasına takdimi daha çok makaleler aracılığıyla olmaktadır. İşte bu çalışma da adı geçen risale metninin incelenip transkribe edilmesini ve bu şekilde araştırmacıların istifadesine sunulmasını amaçlamaktadır.

Keywords


Poetry takes the most important place in literature. It is very important both for the poet and the poetry reader to have the knowledge of poetry and know the poetical terms and rules. That’s why, especially in the books for school children, it is possible to come across information on poetry. However, in these books which are written to give language and literature education to children, it is observed that instead of giving detailed information, short and practical information is prefered. The periodical number 2727 in the National Library is also a verse dictionary periodical including 3 of the verse dictionaries (Sübha-i Sıbyân, Tuhfe-i Şâhidî, Tuhfe-i Vehbî) written for the primary school children to teach them the prosodic rules together with the Arabic and Persian words. However, in this periodical, there are short literary works apart from these verse dictionaries. One of these works is the “Prosody Pamphlet”. As it is known, pamphlets are short texts written on any subject. This pamphlet is, too, a short literary work giving information about the measure of prosody, Classical Turkish Literature verse forms and types together with figures of speech. It also exemplifies them. In this literary work, it is observed that, besides some known literary information, some literary terms are explained in a different way that we are not familiar with. Therefore, this pamphlet is of great importance. When it is considered that periodicals are not mostly compiled as books, the introduction of this type of short texts in the periodicals to the world of science can be possible by means of articles. Thus, this study aims at examining and transcribing the aforementioned pamphlet text so that researchers can benefit from it.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 749
Number of downloads 435

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.