Çin kaynaklarında T’o-pa adı altında kaydedilen Tabgaç Türklerinin tarihleri az bilinmektedir. Tabgaçlar M.S. 386 yılında Kuzey Çin’e hâkim oldular, yaklaşık iki yüzyıl Çin’i idâre ettiler ve nihayetinde Çinlileşip tarih sahnesinden çekildiler. Bazı âlimler Tabgaçların bu devrini incelemişlerdir. Bununla beraber Tabgaçların tarih sahnesine çıkışları ve 386 yılına kadar olan tarihleri pek çalışılmamıştır. Tabgaçlar 160-170 yıllarında Çin kaynaklarında yer almaya başlamışlardır. Tabgaçlar Li-wei (220-277) devrinde devlet yapılarını güçlendirmiş ve tüm komşularını tâbiliğe almışlardır. 314 yılında I-lu’nun hükümdarlığı altında bir Tai Devleti kurulmuş ve bu devlet 376 yılına kadar devam etmiştir. Bilhassa Shih-i-chien devrinde (338-376) devlet çok büyümüş ve sınırları doğuda Liao-ning’den batıda Fergana’ya kadar uzanmıştır. Tabgaçların en büyük devlet yapılanması 386 yılında kurup tüm Çin’e hâkim kıldıkları ve sonradan Çinlileşen Kuzey Wei Devleti’dir. Makalemiz 386 yılına kadar olan bu devreyi Tabgaç Sülâlesi’nin resmî sülâle yıllığı olan Wei Shu’nun ilk bölümüne dayanarak incelemek maksadındadır. Ayrıca Shih Chi, Han Shu, Hou Han Shu, San Kuo Chih, Chin Shu, T’ai P’ing Yü Lan, Ts’e Fu Yüan Kuei, T’ung Chih, Wen Hsien T’ung Kao, Tzu Chih T’ung Chien, T’ung Tien gibi ana kaynaklara ve araştırma eserlerine müracaat edilmiştir. Genel Türk Tarihi sahasındaki bu çalışmamızla Tabgaçlarla ilgili bundan sonraki siyasî tarih, dil bilim ve kültür tarihi çalışmalarına katkı sağlayacağımızı ümit ediyoruz.

The History of Tabgach Turks who recorded in Chinese sources under the name of T’o-pa is little known. Tabgachs dominated on Northern China in 386 AD, governed China for nearly two centuries and finally disappeared from the stage of history by becoming Chinese people. Some scholars investigated this period of Tabgachs. However, their emergence to stage of history and their history until 386 AD are little studied. Tabgachs begun to take place in the Chinese sources in years about 160-170. They strengthened their state formation and dominated on all of their neighbors in the period of Li-wei (220-277). They established Tai State under the reign of I-lu in 314 and this state lasted until 376. Especially in the reign of Shih-i-chien (338-376), Tabgach State strengthened and extended its domination from Liao-ning in east to Ferghana in west. Largest state formation of Tabgachs is Northern Wei State that dominated all of China and later became Chinese. Our article aims to study this period lasted until 386 based on first chapter of Wei Shu that is official dynastic history of Tabgach Dynasty. Besides this, it is applied to main sources as Shih Chi, Han Shu, Hou Han Shu, San Kuo Chih, Chin Shu, T’ai P’ing Yü Lan, Ts’e Fu Yüan Kuei, T’ung Chih, Wen Hsien T’ung Kao, Tzu Chih T’ung Chien, T’ung Tien and research studies. We hope to contribute to later studies on political history, linguistics, cultural history about Tabgachs with our study in General Turkic History.