Peyami Safa’nın Yalnızız Romanında Söz Dizimi

Author:

Number of pages:
1425-1435
Language:
Year-Number:
2012-Volume 7 Issue 3

Bu çalışmada Türk edebiyatının en önemli yazarlarından Peyami Safa’nın olgunluk çağında kaleme aldığı eserlerden biri olan ve pek çok eleştirmen tarafından yazarın en iyi romanı olarak gösterilen “Yalnızız” romanından seçilen 40 sayfa söz dizimi yönünden ele alınmıştır. Eserin farklı yerlerinden seçilen 40 sayfada tespit edilen 952 cümle yapısına göre, toplamı 681 olan basit ve birleşik cümleler ise yükleminin yerine, yükleminin türüne ve anlamına göre incelenmiştir. 40 sayfada 3077 kelime grubu bulunmuş, bu kelime gruplarının sayısı tablo halinde gösterildikten sonra kelime gruplarının kullanımları hakkında çeşitli yargılara ulaşılmıştır. Eserdeki cümlelerin uzunluğu hakkında bir fikir edinebilmek amacıyla basit ve birleşik cümlelerin kaçar kelimeden oluştuğu ortaya konulmuştur. Bu çalışma ile söz dizimi çalışmalarına katkıda bulunmak ve eserden seçilen bölümlerden hareketle Peyami Safa’nın dili nasıl kullandığını tespit etmek, üslûbu ile ilgili birtakım bilgilere ulaşmak amaçlanmıştır. Elde edilen verilerin yorumlanmasıyla Peyami Safa’nın bu eserde genellikle basit ve kısa cümleleri tercih ettiği tespit edilmiştir. Roman tekniğine çok iyi hâkim olan Peyami Safa’nın eserinde dilin bütün ifade imkânlarından yararlanmaya çalıştığı, tekdüze bir anlatımdan kaçındığı görülmüştür. Yazarın cümle kurmak ve farklı yapıdaki cümleleri bir araya getirmekte büyük başarı gösterdiği, dili muhtevaya göre kullanmak konusunda çok usta olduğu ve iyi bir gözlemci olduğu için tasvire çok önem verdiği sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords


In this work, 40 pages that are chose from one of the most important author of Turkish literature, Peyami Safa’s novel named “Yalnızız” that shown by many critics as the best novels of the author, are examined in point of syntax. We determined 952 sentences from 40 pages that we chose from different parts of the work. We examined the sentences that we determined, according to their structures. İt is examined simple and complex sentences, 681 in total, according to predicate’s place, predicate’s type and predicate’s meaning. İt is determined 3077 word groups in 40 pages examined. After showing the number of word groups in the table several conclusions are reached about the use of the word groups. Our aim is to contribute to syntax works and to determine how Peyami Safa uses the language and to reach some informations about his style by using this work. As the gotten datums are interpreted, İt is seen that the author used simple and short sentences mostly. It is understood that peyami safa benefits from the whole expression facilities of language and knows very well the technique of the novel. İt is reached that Peyami Safa is very skilled at making sentences and using language according to contents and gives importance to description.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 979
Number of downloads 441

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.