Şeyh Gâlib (1757-58- 1799) önemli bir Divan şairidir. Hatta, yaygın kanaate göre o, Divan şiirinin son büyük temsilcisi olarak kabul edilmektedir. Mehmet Akif (1873-1936 ) de modern Türk şiirinin önemli şairlerinden biridir. Öyle ki, modern Türk edebiyatında Mehmet Âkif kadar hayatı şiire şiiri de hayata dahil edebilme başarısı gösteren pek az şair vardır. Şeyh Gâlib ile Mehmet Âkif’in ortak yönü her iki şairin de kişiliğinin İslamî bir duyarlılıkla yoğrulmuş olmasıdır. Ancak Şeyh Gâlib’in dünyaya bakış açısını Mevleviliğin şekillendirdiği, Mehmet Âkif’te ise tasavvufî izlerin pek olmadığı malumdur. Bildirimizin problemi, temelde aynı dünya görüşüne sahip olan bu şairlerin “insana bakış”ının nasıl olduğudur. Zira, Mehmet Kaplan bir yazısında (Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar-2-, Dergah Yay., 2.bsk., İst., 1994, s.34) Şeyh Gâlib’in insanı ele alan bir “Tercî-i Bend”i ile Mehmet Âkif’in “İnsan” adlı şiiri arasında muhteva yakınlığı olduğunu ifade etmektedir. İşte bildirimizde söz konusu şiirlerinden hareketle iki şairin insana bakışı mukayese edilmeye çalışılmıştır. Mukayesenin neticesi şöyledir: Mehmet Âkif, insanın yaratılış keyfiyetinden gelen değeri ve mevkii husûsundaki görüşleri yönüyle Şeyh Gâlib’le birleşirken; dünyadaki konumu noktasında ondan ayrılır. Mehmet Âkif’te akıl önemli ölçüde yüceltilmiş; insanın dünya ile irtibatı üzerinde durulmuştur. Bu irtibatın duygu ve düşünce planındaki tezahürleri de bir bir dile getirilmiştir. Şeyh Gâlib ise daha çok insanın iç dünyası ve onun manevî âlem ile olan irtibatına eğilmiştir. Şeyh Gâlib, insandaki keyfiyet ve kudreti manevî çerçeve içinde düşünürken, Âkif bunu daha ziyâde maddî ve dünyevî bir zemin üzerinde değerlendirir. Fakat her iki şairin de esas endişesi insanın -maddî veya manevî olsun- mevkiinden habersiz olduğu yönündedir.

Şeyh Gâlib (1757-58- 1799) is an important Divan poet. Moreover, he is deemed to be the last great representative of Divan poetry. Mehmet Âkif (1873-1936 ) is one of the most important poets of the modern Turkish poetry. Such that, there are very few poets that are able to incorporate life to poem and poem to life as much as Mehmet Akif. The common feature of Şeyh Gâlib and Mehmet Âkif is that the personality of both poets are impasted with an Islamic sensitivity. However it is well known that the Şeyh Gâlib’s point of view towards the world, is shaped by mevleviyeh while there are not much traces of Islamic mysticism in Mehmet Âkif. The problem of our announcement is how the look of these two poets (whose conception of the worl are basically the same) towards mankind are. Because, in one of his articles, Mehmet Kaplan stated that(Researches on Turkish Literature-2-, Dergah Yay., 2.pbl., Ist., 1994, p.34) there is a content similarity between Şeyh Gâlib’s “Tercî-i Bend” poem concerning mankind and “Human” poem of Mehmet Âkif. In our announcement, we tried to compare the look of two poets towards mankind taking the aforementioned poems as a reference. The result of the comparison is as follows: While Mehmet Âkif shows similarity with Şeyh Galip in their opinions about the value and degree of the mankind coming from its creation circumstance; they are separated regarding their opinions about the status of mankind in the world. Mehmet Âkif significantly dignifies mind and emphasizes the contact of mankind with the world. The epiphanies of this contact on emotion and thought plan are mentioned one by one. Şeyh Gâlib rather emphasizes the inner world of mankind and its contat with the spiritual world. Şeyh Gâlib, thinks the circumstance and power of mankind in a spiritual perspective, while Âkif evaluates this on a material and mundane platform. However the real concern of both poets is that mankind is unaware of its degree whether it is material or spiritual.