Türklük biliminin dünyada ilgi görüp yayılması esas olarak Moğolistan’da bulunan üç büyük Göktürk yazıtının (Köl Tigin, Bilge Kağan, Tonyukuk) keşfi ile başlamıştır. Türk kültürü hakkındaki ilk sağlam bilgiler bu metinlerin çözümlenmesiyle elde edilmiştir. Bu metinler özellikle Türk dilinin yapısını ve geçirdiği evreleri göstermesi bakımından da çok kıymetlidir. Bu nedenle yazıtların bulunuşundan günümüze konu ile ilgili yüzlerce çalışma yayımlanmıştır. Söz konusu bu çalışmamızda eski Türk yazıtlarının söz varlığı ile Anadolu ağızlarının söz varlığı karşılaştırılacaktır. Çalışmamız, Bengü Taşlar dönemi adı altında Göktürk yazıtları, Uygur yazıtları ve Yenisey yazıtları olmak üzere üç ana bengü taş dönemine ait olan kitabelerden oluşmaktadır. Çalışmamızın Anadolu Ağızları kısmı ise, Derleme Sözlüğü ve Anadolu ağızları hakkındaki müstakil araştırmalardan oluşacaktır. Sonraki aşamada ise bengü taşların söz varlığı ile Anadolu ağızlarının söz varlığı mukayese edilerek ortak unsurlar listeler halinde tespit edilecektir. Çalışmamızda amaç, bugün canlılığını koruyan Anadolu ağızları ile yaklaşık 1300 yıllık tarihi olan yazıtlardaki söz varlığının ortak unsurlarını ortaya koymak olacaktır. Böylece Türk dilinin ilk yazılı örnekleri ile Anadolu Türkçesinin yaşayan en canlı sözcükleri karşılaştırılabilecektir.
Spread around the world are mainly interested in Turkology, in Mongolia saw three large Gokturk inscriptions (Kol Tegin, Bilge Khan, Tonyukuk) began with the discovery. The first solid information about the Turkish culture were obtained from the dissolution of these inscriptions. These texts, especially the structure of the Turkish language and is also very valuable in showing the phases. Therefore, discovery of inscriptions the next years, hundreds of articles and books written on this subject. In this study, vocabulary of Old Turkish Inscriptions and vocabulary of Anatolian dialects will be compared. Our study is based on the Gokturk, Uigur and Yenissei inscriptions which is called three main monumental periods. When considering the presence of these inscriptions, the studies on this topic will be compared and so that determinations can be made more appropriate. On the section of Anatolian dialects is depend on Derleme Sözlüğü and other studies which studied by different searchers. Then vocabulary of Old Turkic Inscriptions and Anatolian dialects will be determined by comparing the common elements in lists. Aim of our study is showing the common elements between bengü taş’s vocabulary and Anatolian dialects’s vocabulary. Thus, the first written examples of the Turkish language with the most vivid words can be compare living in Anatolian Turkish.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.
