Sakın mey dirsem ey zâhid mey-i engûrı fehm itme Hüner esrâr-ı ma’nâ anlamakdur lafz-ı muğlakdan Adını Epikür’ün düşünce sisteminden alan Epikürizm; erdemler, insanın mutluluğunu sağladıkları ölçüde değerlidirler, düşüncesiyle hareket eder. Diğer bir ifadeyle, tamamen maddeci ve hazcı anlayışa sahip bir felsefe görüşüdür. Epikür’e göre insanın ruhu da bedeni ile birlikte ebedi olarak yok olacaktır. O hâlde sonu hiçlik olan bu âlemde yaşayabileceğimiz bütün hazları yaşamalıyız. Öyle ki bu konuda bir sınırlandırmaya da gerek yoktur. Yani bizi alacağımız hazlar konusunda hiçbir şeyin sınırlandırmasına izin vermemeliyiz. Bazı yönlerden, hazcılığı ön plana çıkaran Hedonizmle birlikte de kullanılmıştır. Batılılaşma hareketi ile birlikte bizim kültürel değerlerimiz de, Batı kökenli terimler ve kavramlarla ifade edilmeye başlanmıştır. Edebiyat, kültür, sanat, inanç vb. alanlarla ile ilgili, birbiriyle öyle veya böyle benzeşen terimlerin rahatlıkla bizim dilimizde de kullanılabildiği gözlenmiştir. Bu itibarla edebiyatımızda dışa dönük mizaca sahip olan Bâkî, Şeyhülislâm Yahyâ ve Nedîm gibi şairlerimiz epiküryen olarak adlandırılmışlardır. Bu çalışmada, Bâkî’nin ne derece epiküryen olup olamayacağı ve onun bu anlayışına mesnet teşkil edebileceği düşünülen bir gazelinin tahlili üzerinde durulmaktadır. Bâkî’nin bu gazeli veya benzer gazellerdeki bu üslubunun sembolik değeri üzerine düşünceler ortaya konmaktadır. Bir üst dil olan şiir dilinin sembolik tarafı dikkate alınmadığı sürece, metni anlama ve çözümleme noktasında eksiklikler olacaktır.
Epicurism which has its name from Epicure’s thought system regards values as valuable when they provide man with pleasure. In other words Epicurism is a philosophical thought which is completely materialistic and pleasure based. According to Epicuros man’s soul will eternally be annihilitated with his body so we should take all pleasure during our lives which end in any way. We should not have boundaries in taking pleasure. Epicurism has also been regarded as Hedonism which emphasizes pleasure. Our cultural values were defined with western terms and concepts as a result of the Westernization Movement. Also it was observed that many literal, cultural, artistic and theological terms in western languages were used in our language. In this regard some poets such as Baki, Yahya, Nedim were regarded as Epicurians Because of their being extrovert. In this study Baki and a ghazel of his were examined from the point of Epicurism. As lon as the poetic language as a superior language is omitted with its symbolic side there will be some lacks of text understanding and solution.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.
