Firdevsî ve Hâfız ile birlikte İran edebiyatının üç büyük temsilcilerinden biri kabul edilen Sa’dî’nin 182 mensur hikâye ve bu hikayeler arasına serpiştirilen Fasça-Arapça manzumelerden oluşan Gülistân adlı eseri ülke sınırlarını aşan bir üne kavuşmuştur. Yazıldığı dönemden günümüze kadar her zaman ilgi çekici bulunan bu eser, pek çok Batı dillerine tercüme edilmiştir. Türk edebiyatında ise -özellikle Osmanlı sahasında- onlarca tercüme ve şerhle şair ve yazarların iltifatına mazhar olmuştur. Gülistân’ı tercüme eden yazarlardan biri de Şeyhülislam Hoca Sa’dettin Efendi’nin -babaları gibi şeyhülislamlık makamında bulunan iki oğlundan biri olan- küçük oğlu Hocazâde Es’ad Mehmed Efendi’dir. Es’ad Efendi, Osmanlı tarihi içinde önemli olaylara sahne olan bir dönemde (1615-1622 ve 1623-1625) şeyhülislamlık gibi mühim bir makamı temsil etmiştir. Devlet idaresinde etkili konumumun yanında, eli kalem tutan bir müellif / aydın olması ve şark klasikleri arasına girmiş bir eseri Osmanlı sahasında Tükçe’ye tercüme eden ilk mütercimlerden biri olması onu ve eserini mühim kılmaktadır. Bu yazıda Es’ad Efendi’nin hayatı, şahsiyeti ve bahse konu eseri hakkında tanıtıcı bilgiler verilmeye çalışılacaktır.
Consisting of 182 prose stories and several Persian- Arabic poems which are scattered into these stories, Gülistân, is of Sa’di who is considered one of the important representatives of İrani literature with Firdevsi and Hafız has a huge prominence. This work which has been found attractive since it was written, has been translated into many western languages. In Turkish literatüre - particulary in Ottoman- it was appreciated by poets and authors with its many translations and explanations. One of the authors who translated Gülistân, is Şeyhülislam Hoca Sadettin Efendi’s younger son Hocazade Es’ad Mehmed Efendi, one of his two sons who are şeyhülislam as their father. Es’ad Efendi represent an important position in an era (1615- 1622 and 1623- 1625) which witnessed important events. What makes him and his work important is his effective position in government, his literacy and his being one of the first interpreters who translates a work in east classics into Turkish in ottoman field. In this study Es’ad Efendi’s biography, his personality and the work is going to be presented.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.
