Klasik Türk Edebiyatında, “âşık/bilen-maşuk/bilinen” ikilisini karşılamak üzere çeşitli unsurlardan faydalanılmıştır. “Şem‘” ve “pervâne” ikilisi de Klasik Türk Edebiyatında, “âşık/bilen-maşuk/bilinen” ikilisini ve ilişkisini anlatmada kullanılan sembolik unsurlardan biridir. Tasavvufi düşünce sisteminde aşk, sadece insanı değil, Yaratıcı’yı da ilgilendiren bir kavram olarak ele alınmıştır. Buna bağlı olarak “şem‘” ve “pervâne” sembolizminde de aşk, her iki unsur için de geçerli bir kavram olarak karşımıza çıkmakta ve söz konusu iki aşk, varlık halkasının birbirini takip eden iki aşamasını meydana getirmektedir. Bu halkanın ilk yayını “şem‘”in yanışı oluştururken ikinci yayını ise “pervâne”nin yanışı oluşturmaktadır. Bu çalışmada, Klasik Türk Edebiyatının sembolik ifadelerinden olan “şem‘” ve “pervâne” ikilisi; “güzellik”, “aşk” ve “bilgi” kavramları çerçevesinde ele alınmış ve tasavvufi düşünce sisteminin ışığında yorumlanmaya çalışılmıştır.
In the sufism thought system “love” means the creative activity of Allah; but knowledge means the aim and result of the activity mentioned. To cause both love and knowledge appear, two elements known as “lover-love” and “knowing-known” are needed because they consist of joint point of the concepts mentioned. In the Classical Turkish Literature whose main concept is love several elements are taken into consideration to meet “the lover/knowing” and “the love/known” and to reflect the form of the relation between them. “Şem” and “pervane” which is the main subject of our study is one of the sembolic elements used in expressing the relationship of “the lover/knowing-the love/known” in the Classical Turkish Literature. Among these elements “pervane” represents the lover and “şem” undertakes the function of maşuk. The fact that these elements take place in the world of poetry is because the form of the relationship between these two element are commented as the love relation. In the sufism, love is taken into consideration as a notion which is related to not only human but also the creator. Therefore, love in the “şem” and “pervane” symbolism faces us valid for both two elements and the two love mentioned forms the two steps following each other in the coil of the existence. The first ring of this coil is the burning of “şem” and the second is the burning of “pervane”. In this study, “şem” and “pervane” which are the symbolic expressions in the Classical Turkish Literature are taken into consideration through the concepts of “beauty”, “love” and “knowledge” and they are commented in the light of sufism thought system.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.
