Orhun Abidelerinde İyelik, Belirtme ve Yükleme Hâli

Author:

Number of pages:
623-643
Language:
Year-Number:
2009-Volume 4 Issue 8

Üçüncü teklik şahıs iyelik eki, Türk dilinin işlevsel eklerinden biridir. Ekin şekli ve işlevleriyle ilgili görüş ayrılıkları, henüz tam olarak giderilememiştir. İyelik ekinin hâl ekleriyle kullanılışı esnasında ortaya çıkan /n/ ünsüzü, görüş ayrılığının temelini oluşturmaktadır. İyelik ekiyle hâl ekleri arasında kullanılan /n/ ünsüzü, tarihî metinlerde, bazen doğrudan iyelik eki üzerinde de görülmektedir. Bu durum, iyelik eki ile yükleme hâli arasında karışıklığa neden olmuştur. Sorunun çözümüne katkıda bulunmak amacıyla Orhun Abidelerindeki (Köl Tigin, Tonyukuk 1-2) bütün iyelik ve yükleme hâli örneklerini inceledik. Elde edilen verileri değerlendirilerek eklerin bilinen en eski şekil ve işlevlerini ortaya koymaya çalıştık. Böylece iyelik-belirtme-yükleme ilişkisiyle ilgili tereddütler, bir ölçüde, giderilmiş oldu.

Keywords


The third person possesive suffix is one of the functional suffixes of Turkish language. Disagreement about form and functions of the suffix can not have been becoming yet. A consonant /n/ that is come into being in the course of time is employed the person suffix together with case ending have created foundation of disagreement. A consonant e.g. /n/ there is used between the possesive suffixes and case ending can be directly attached to possessive suffixes in the historical texts. This situation have caused confusion between the possesive suffixes and case ending The proposal of this study is to solve the problem by examining all over the samples of the possessive and accusative in the Orkhun İnscriptions (Kül Tigin and Tonyukuk 1-2). İn this way, it has been removed hesitation about relations of possessive-determinative-accusative.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,306
Number of downloads 467

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.