Tanzimat döneminden önce, dil üzerine yapılan çalışmalar çoğunlukla Arapça, Farsça kaynakların Türkçeye tercüme edilmesiyle meydana getirilmiştir. Ancak Tanzimat döneminde Türk dilinin belâgati, fesâhati ve imlâsı üzerine çalışmalar yaygınlaşabilmiştir. Bu tür çalışmaların genellikle eğitimciler tarafından, okullarda okutulmak üzere hazırlanmış olması dikkati çekmektedir. Aslen bir hukukçu olan Bereketzâde İsmail Hakkı da bu dönemde üslûp, belâgat, fesâhat, sarf ve imlâ gibi konularda eserler yazmıştır. İsmail Hakkı, bir dönem Namık Kemal’in yakınında bulunmuş bir kişi olarak, ortaya koyduğu görüşler bakımından Tanzimat döneminin yenilikçi ve Batılı eğilimlerini benimsemiş ve dil, belâgat gibi konulara yeni bakış açıları getirmiştir. Çalışmamızda Esrâr-ı Belâgat ve Meşveret adlı eserlerinden hareketle Bereketzâde İsmail Hakkı’nın Türk dili ve imlâ konusundaki görüşlerine yer verilmiştir.
Before the Tanzimat period, the researches in language were commonly done by translating Arabic and Persian sources into Turkish. The research in Turkish language’s eloquence, clarity and orthography was become widespread during the Tanzimat period. It is worth noting that such research was usually prepared by educators to be used in schools. Bereketzade Ismail Hakki, whose real profession was in law, was wrote books about genre, eloquence, clarity, wording and orthography during this period. Ismail Hakki, who was in close colloabation with Namik Kemal at some periods, was influenced by the Tanzimat period’s reformist ideas and Western tendencies. In this study, Bereketzade Ismail Hakki’s opinion about Turkish language and orthography is presented based on his works named Esrâr-ı Belâgat and Meşveret.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.
