Manzum sözlükler Klâsik Türk Edebiyatının üzerinde henüz yeterli çalışma yapılmamış alanlarından biridir. Manzum sözlükler bugünkü ilköğretim seviyesine denk gelen çocukların Türkçe kelimelerin Arapça ve Farsça karşılıklarını öğrenebilmeleri için kaleme alınmış eserlerdir. Bunlardan beklenen faydalar arasında çocukların aruz bilgisini pekiştirmeleri de bulunmaktadır. Klâsik Türk Edebiyatı alanında tespit edebildiğimiz kadarıyla 30 civarında manzum sözlük bulunmaktadır. Günümüze kadar yapılan çalışmalara baktığımızda manzum sözlük şerhlerinin göz ardı edildiğini görmekteyiz. Halbuki Türk edebiyatında manzum sözlük şerhleri ayrıca ilgilenilmesi gereken bir alandır. Bizim bu tebliğ çerçevesinde amacımız bir manzum sözlük şerhi olan Hediyyetü’l-İhvân hakkında bilgi vermektir. Hediyyetü’l-İhvân manzum sözlüklerimizden Sübha-i Sıbyân’ın şerhidir. Tükçe-Arapça manzum sözlüklerimizden Sübha-i Sıbyân özellikle 19.yy.da sıbyân mekteplerinde ders kitabı olarak okutulmuştur. Sübha-i Sıbyân şerhi olan Hediyyetü’l-İhvân Mehmed Necib tarafından yazılmış ve 1840-1903 yılları arasında 6 kez basılmıştır. Eserde yazar geleneksel şerhlerde olduğu gibi önce metni vermekte, ardından matinle ilgili gramer bilgilerini sıralamakta ve bu konu ile alâkalı söyleyebileceği başka türlü ne varsa onları eklemektedir.
Verse dictionaries, one of the areas of Classical Turkish Literature, hasn’t been studied. Verse dictionaries were written for primary school students to teach meaning of Turkish words in Arabic and Persian. One of their utilities for children is giving more prosody knowledge. We saw that the number of verse dictionaries in Classical Turkish Literature is about 30. If we look at sources we see that verse dictionaries’ commentaries are not studied. However, in Turkish Literature it is important to study verse dictionaries’ commentaries. In this paper we will try to give knowledge about one of verse dictionaries’ commentaries, Hediyyetü’l-İhvân Hediyyetü’l-İhvân is the commentary or verse dictionary Sübha-i Sıbyân. It is an Turkish-Arabic verse dictionary and used as a text book at primary schools especially in 19th century. Hediyyetü’l-İhvân, commentary of Sübha-i Sıbyân was written by Mehmed Necib and it was published 6 times between 1840-1903. Writer gives text as in traditional commentary books then gives information about text grammar knowledge and adds every thing about this subject.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.
