Bu çalışma, anlatısal iletişim uygulamalarının sağlık davranışları üzerindeki etkinliğini meta analiz yöntemi ile incelemektedir (k =20; N =7106). Uluslararası alanyazında anlatısal iletişim formatının sağlık tutumları üzerindeki etkisinin incelendiği çalışmalar çeşitlilik göstermektedir. Ancak Türkiye’de mesaj formatlarının çalışıldığı ampirik araştırmalara rastlanmamıştır. Bu nedenle mevcut çalışma, sağlık iletişimi alanında Türkçe alanyazında referans bir çalışmanın ortaya konulmasını amaçlamaktadır. Hikaye anlatıcılığının sağlık alanında kullanımına bağlı olarak ortaya çıkan kümülatif etkisi, istatistik kanıtlara dayanan didaktik mesaj yaklaşımları ile karşılaştırılarak tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu doğrultuda, literatür taraması sonucunda sağlık tutum ve davranışları üzerinde deneysel bir model üzerinden etki katsayısı üzereten 20 araştırma makalesine ulaşılmıştır. Meta-analize dahil edilecek ilgili çalışmalara ulaşmak için başta Google Scholar olmak üzere gerektiği durumlarda EBSCO, PsycINFO, Elsevier gibi birden fazla veritabanında aramalar gerçekleştirilmiştir. Bu süreçte İngilizce ve Türkçe anahtar kelimeler kullanılmıştır. Analiz sonucunda elde edilen genel etki büyüklüğü, anlatısal mesajların sağlık tutum ve niyetleri üzerinde orta düzeyde bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir (d = 0,608 p<0,05). Alt grup analizlerinde ortaya çıkan bulgular ise, anlatısal mesaj etkinliğinin 45-60 yaş ortalamasına sahip olan bireylerde daha güçlü şekilde ortaya çıktığını doğrulamaktadır. Gençlerde ortaya çıkan etkilenme düzeyi nispeten düşük bir etki katsayısına işaret etmektedir. Ancak mesajın yazılı, görsel ya da işitsel olarak aktarılması anlamlı bir etki düzeyine sahip değildir. Benzer şekilde, araştırmalara katılanların etkilenme düzeyi yönünden cinsiyete göre de farklılaşmadığı görülmüştür. Bu bulgular anlatısal sağlık iletişimi mesajlarının etkinliğini çeşitli sağlık davranışları üzerinden yorumlamayı kolaylaştırmakla birlikte, özellikle hastalıklar döneminde kullanılacak mesaj yaklaşımlarının belirlenmesi açısından yol gösterici olacaktır. Meta analiz çalışması sonucunda ortaya çıkan bulgular ışığında tartışma yürütülmüş, sınırlılıklar ifade edilmiş ve gelecek çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur.
This study aims to investigate the effectiveness of narrative communication messages on health behaviors via meta-analysis approach (k =20; N =7106). Numerous studies examined the effect of narrative communication format on health attitudes in the international literature. However, as far as we know, there are no empirical researches focusing on the message formats in health promotion in Turkey. Therefore, the present study aims to present a reference study to national literature in the field of health communication. The cumulative impact of storytelling due to its use in the field of health promotion has been tried to be determined by comparing it with didactic message approaches based on statistical evidence. Accordingly, 20 research articles revealing effect sizes through an empirical model within the scope of health attitudes and behaviors were reached following the literature review. Searches were conducted in multiple databases such as Google Scholar, EBSCO, PsycINFO, Elsevier to find relevant studies to be included in the meta-analysis. English and Turkish keywords were used in the search process. The overall effect size calculated through the analysis indicates that the narrative messages have a moderate effect on health attitudes and intentions (d = 0.608 p <0.05). The findings of the subgroup analysis confirm that the narrative message effectiveness is stronger in adults with an average age of 45-60. The level of influence that emerges in young people indicates a relatively lower impact coefficient. However, conveying the message via text-based, visual or auditory form does not have a significant effect. Similarly, it was found that the participants in the research did not differ by gender in terms of the level of influence. It can be assumed that the findings will be guiding in determining the message approaches to be used especially during the illness period. Discussions were held in the light of the findings of meta-analysis including limitations and suggestions for future studies.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.