Bu araştırmanın amacı, Sivas ili ölçeğinde mülteci öğrencilerin eğitimlerinde yaşanılan problemleri belirlemek ve bu çerçevede mülteci öğrencilerin eğitiminde işe koşulabilecek bir program tasarısı önerisi ortaya koymaktır. Araştırmada nitel araştırma deseni olan fenomenoloji (Olgu bilim) deseninden yararlanılmıştır. Araştırma verileri Sivas’ta mülteci öğrencilerin bulunduğu okullardaki öğretmenlerle görüşmeler yapılarak elde edilmiştir. Çalışma grubunun seçiminde maksimum çeşitlilik örneklemesi ve ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Buna göre mülteci öğrencilerin eğitimleri sırasında karşılaşılan problemlerin eğitim kademelerine göre benzerlik ve farklılıklarını ortaya koymak için mülteci öğrencilerin yoğunlukla bulunduğu ilkokul, ortaokul ve lise düzeyindeki 3 ayrı okuldaki 23 öğretmenle ayrı oturumlarda görüşme yapılmıştır. Nitel veriler, içerik analiziyle analiz edilmiştir. İçerik analizinde veriler, benzerlik ve farklılıklarına göre ilişkisel olarak analiz edilir. Araştırmada elde edilen verilerin analizi sonucunda mülteci öğrencilerin eğitiminde yaşanılan sorunlar; “dil sorunu, uyum ve adaptasyon sorunu, motivasyon sorunu ve eğitim programı sorunu” şeklinde dört tema altında detaylı olarak açıklanmıştır. Araştırma sonunda, mülteci öğrencilerin eğitiminde yaşanılan problemlerin temelinde dil probleminin olduğu söylenebilir. Dil problemi birçok problemi de beraberinde getirmektedir. Öğretmenlerle yapılan görüşmelerde mülteci öğrencilerin Türkçe konuşamadıkları, konuşulanları anlamadıkları, bu nedenle iletişim kuramadıkları belirlenmiştir. İletişim kuramama eğitsel anlamda önemli problemleri de beraberinde getirmiştir. Elde edilen bu nitel sonuçlara göre mülteci öğrencilerin eğitiminde yaşanılan problemlere çözüm olabilecek, daha sistemli, sürdürülebilir bir program tasarısına yönelik ilkeler ortaya konulmuştur.

The aim of this study is to determine the problems experienced in the education of refugee students in Sivas province and to propose a draft program that can be employed in their education. Phenomenology, which is a qualitative research design, was used in the study. The research data were obtained through interviews with teachers from schools located in Sivas provinceattended by refugee students. Maximum variation sampling and criterion sampling were used in the selection of the study group. To reveal the similarities and differences between the problems encountered during the education of refugee students based on their educational levels, 23 teachers from three separate schools offeringelementary, middle, and high school education in which refugee students are concentrated were interviewed in separate sessions. Qualitative data were analyzed by content analysis. In content analysis, data are relationally analyzed based on similarities and differences. The analysis of the data obtained in the study showed that the problems experienced in the education of refugee students are language problem, adaptation problem, motivation problem, and curriculum problem. It can be concluded that language problem is at the center of the problems experienced in the education of refugee students. Language problem brings many problems with it. The interviews indicated that refugee students cannot speak Turkish, do not understand what is told, and therefore they cannot communicate. Inability to communicate has brought about important educational problems. Based on these qualitative results, principles were put forward for a more systematic, sustainable program that could be a solution to the problems experienced in the education of refugee students.