Mezhepler arası etkileşim örneklerinden biri olarak Hanefîlik-Mu'tezile ilişkisinin siyasi, itikadî tezahürleri yanında sosyal birtakım yansımaları da bulunmaktadır. Mezhep aidiyetini pekiştirme, mezhebin saygınlığını veya sayısını çoğaltma gayesiyle bazı meşhur şahısların farklı mezheplerden sayıldığı ve bu doğrultuda bu şahısların mezhebî kimlikleri hususunda bazı problemlerin yaşandığı görülmektedir. Biz de bu çalışmada Mâturîdî ve Mu'tezilî eğilimlerin özellikle de fıkıhta Hanefiliği benimseyen Mu'tezilî şahısların Ebû Hanîfe’nin mezhebi kimliğini sahiplenmesi şeklinde bir problemin varlığından yola çıkmış bulunmaktayız. Bu çalışmada, Mu'tezile’nin Ebû Hanîfe algısını ortaya çıkarmak amaçlanmaktadır. Çalışmaya Mu'tezilî alimler nezdinde Ebû Hanîfe’nin Mu'tezilî sayıldığı varsayımıyla başlanmış ve Mürcie’nin Ebû Hanîfe’ye bakış açısında ortaya çıkan farklı eğilimler tespit edilmiştir. Bunlar, Mu'tezile içerisinde, Ebû Hanîfe’nin fakih kimliğine odaklanma, Ebû Hanîfe’yi dolaylı bir şekilde Mu'tezile ile ilişkilendirme ve Ebû Hanîfe’yi Mürcie’den sayma gibi eğilimlerdir. Çalışmamız esnasında Mu'tezile tarafından Ebû Hanîfe’nin Mu'tezilî sayıldığı şeklindeki varsayımızın aksine Mu'tezili alimlerin Ebû Hanîfe’yi Mürciî saydığı ciddi bir literatür ile karşılaştık. Bu nedenle Ebû Hanîfe’yi Mürcie mezhebinden sayan bu bakış açısına öncelik vermeyi uygun gördük. Bunu yaparken de Mu'tezile’nin Ebû Hanîfe algısını doğru bir zemin üzerine inşa etme gayesiyle öncelikle Mu'tezile’nin Mürcie algısını ortaya koymaya çalıştık. Bu doğrultuda çalışmamızda Mu'tezile tarafından Mürcie içerisinde sayılan Ebû Hanîfe’nin Mürcie içerisinde hangi kategoride değerlendirildiği, hangi görüşlerin Ebû Hanife’ye nispet edildiği gibi meseleler üzerinde durulmuştur.

As an example of inter-sectarian interaction, it is possible to mention some social manifestations of the Hanafite-Mu‘tazilite interaction as well as political and doctrinal manifestations. It is seen that some famous figures are counted from different sects in order to reinforce sectarian belonging and to increase the prestige or number of the sect, and thus there are some problems regarding the sectarian belonging of these figures. In this study, we set out from the existence of a problem that the Maturidite and Mu‘tezilite tendencies, especially the Mu‘tazilite figures who were Hanafite in fiqh adopted the sectarian identity of Abu Hanifa. This study aims to reveal the Mu‘tazilite perception of Abu Hanifa. The study started with the assumption that Abu Hanifa was considered a Mu‘tazilite by the Mu‘tazilite scholars. At this point, different trends that emerged in Murjia’s view of Abu Hanifa are identified. In this context, we encountered different tendencies in Mu‘tazila that focused on the jurist identity of Abu Hanifa, indirectly associated Abu Hanifa with Mu‘tazila, and considered Abu Hanifa a Murjite. During our study, contrary to our assumption that Mu‘tazila considered Abu Hanifa a Mu‘tazilite, we found it appropriate to give priority to the point of view which considered Abu Hanîfe a Murjite because of the serious literature that Mu‘tazilite scholars considered Abu Hanîfe a Murjite. In this respect, primarily Mu‘tazila’s perception of Murjia has been identified so that the perception of Abu Hanifa could be built on a correct ground. In the light of these findings, the subjects such as the position Murjia gave to Abu Hanifa who was regarded by Mutazila as a Murjite, the views associated with Abu Hanifa are dealt with in our study.