ÖZET Destan geleneği denildiğinde akla gelen ilkler arasında Kırgız Manas Destanı vardır. Türk tarihini, Türk kültürünü, ayrıntılarıyla ustaca anlatan “Manas Destanı”, müzikli ya da müziksiz, belli bir anlatım üslubuyla kuşaktan kuşağa aktarmıştır. Bu gelenekten hiç kuşkusuz Kırgız tiyatrosu da etkilenmiştir. Tiyatro tarihçilerinin araştırmalarını incelediğimizde daha çok batı menşeli çalışmaların olduğunu görmekteyiz. Özellikle postmodernizm akımının dünyadaki rolü ve önemi hususunda yapılan ciddi araştırmalar yine batı kaynaklı olduğu görülmektedir. Ülkemizde Rus tiyatrosuyla ilgili çalışmalar bulunsa da Sovyet yönetimindeki ülkelerin tiyatrolarıyla ilgili yeterince çalışmaların olmadığı bir gerçektir. Makalede 20. yüzyılda Kırgız tiyatrosuna damgasını vurmuş sanatçıların ve 21. yüzyılın tiyatrodaki yenilikçi akımının tanınması, bilinmesi adına bir çalışma yapılmasının zaruri olduğunu düşünerek Sovyet dönemi ve sonrasında Kırgız tiyatrosunun nasıl mübadeleler geçirdiği, tiyatronun gelişmesinde hangi sanatçıların rol aldığını araştırmamıza konu edindik. Kırgız tiyatrosunu genel bir paradigmadan gözlemlerken Sovyet dönemi ve sonrası sahne sanatında rol alan bu iki kuşak sanatçılarının tiyatroya kazanımlarını irdeledik. Gerek Rus tiyatrosuyla ilgili gerekse Sovyet rejimine bağlı ülkelerin tiyatrolarıyla ilgili “sistemin çöküşünden sonra” nasıl bir sürecin izlendiği hususunda yazılı kaynak bulmakta zorlanıyoruz. Bu anlamda Kırgız Milli Akademik Dram Tiyatrosu’nun bu süreçte nasıl bir yol ve yöntem izlediği, repertuarında nelerin olduğu araştırmamızın ana şemasını oluşturdu.

ABSTRACT When it comes to epic tradition, Kyrgyz Manas Epic is one of the first that comes to mind. The Manas Epic, which tells the Turkish history and Turkish culture in detail, either with music or without, has been narrated from one generation to another with particular style of expression. Kyrgyz Theater, indeed, was also influenced by this tradition. When we examine the research of theater historians, we see that their research is mostly based on western origin and perspectives. In particularly, serious research on the role and importance of the postmodernism movement is seen to be of western origin. Although there are studies about Russian theater in our country, it is a fact that there are not enough studies about the theaters of the Soviet-controlled countries. In this article, it is necessary to study on artists who sealed 20th Century Kyrgyz theater and those who pioneered of new theater in 21th Century, as well as artists who helped to improve the theater in the Soviet period and thereafter. While observing the Kyrgyz theater from a general paradigm, we examined the achievements of these two generations of artists who took part in stage art in the post-Soviet period and after. It is difficult to find written sources about the process of both the Russian theater and the theaters of the Soviet controlled countries. In this sense, the articles focused on Kyrgyz National Academic Drama Theater in which what kind of a way and method followed in this process, what happened in the repertoire was the main scheme of our research.