Balıklar, insanların avcılık–toplayıcılık döneminde de besin kaynağı olarak değerlendirilmiştir. İlerleyen süreçte bilim ve teknolojideki gelişmelerle gelişim ve dönüşümünü sürdürerek günümüzde de önemini devam ettirmiştir. Değerli bir besin olan balığa olan talep gün geçtikçe artmaktadır. Hayvansal protein ihtiyacını genellikle karasal hayvanlardan temin eden ülkelerde bile balık tüketimi gün geçtikçe artmaktadır. Günümüzde nüfusun artması, dolayısıyla balık talebinin artışı, bilim ve teknolojideki gelişmeler, avlanan balık miktarının da artışını beraberinde getirmekle birlikte bu aynı zamanda balık rezervleri üzerinde baskı da oluşturmaktadır. Bu noktada kültür balıkçılığı büyük önem kazanmaktadır. Gerek balık üretim miktarları, gerekse üretici sayısındaki artışlar oldukça fazladır 1990 ile 2018 yılları arasında, av balıkçılığında artış %12,24 iken kültür balıkçılığında artış %525,28 dir. Dünya toplam balık üretimin %46’sı ve insanların balık tüketiminin %52’si kültür balıkçılığından sağlanmıştır. Kültür balıkçılığında ilk olarak sazan balıkları ve alabalıklar yetiştirilmiştir. 2018’de kültür balıkçılığı üretimi 114,5 milyon ton’a (bitki ve diğerleri dahil), satış değeri 263,6 milyar dolara ulaşmıştır. Türkiye’de de, Dünya genelinde olduğu gibi, kültür balıkçılığındaki gelişme oldukça önemlidir. 1990 yılı itibariyle 5 782 ton olan kültür balıkçılığı üretimi 1990 yılı ile 2019 yılları arasında %6457,2’lik artışla 2019 yılı itibariyle 373 356 tona ulaşmıştır. Türkiye’de de yüzgeçli balıkların üretimi hâkimdir. Bu türler içinde de özellikle levrek, çipura ve alabalık yetiştiriciliği büyük farklarla ilk sırada yer almaktadır. Üç türün toplamı da, toplam kültür balığı üretiminin %97,2’sini meydana getirmesi levrek, çupra ve alabalık yetiştiriciliğinin önemini açıkça ortaya koymaktadır. Son yıllarda ekonomik büyüme ve küresel gıda güvenliğine katkıda bulunması bakımından balıkçılık sektörü önemli bir role sahip olmuş, ticaret yayılmış, artmıştır. Hem ihracat geliri kaynağı hem de istihdam sağlayıcısı olarak balık ve balık ürünleri ticareti, gelişmekte olan ülkelerde ekonomik büyümeye çok önemli katkı sağlamaktadır. Bu sebeblerle çalışmada levrek, çipura ve alabalığın Türkiye’deki coğrafi dağılışı ve bir ekonomik faaliyet olarak önemi ele alınmıştır.
Fish were used as a food source during the hunting-gathering period of humans. It continued its development and transformation with the developments in science and technology and continued its importance today. The demand for fish, which is a valuable food, is increasing day by day. Fish consumption is increasing day by day, even in countries that generally supply their animal protein needs from terrestrial animals. Today, the increase in the population, the increase in the demand for fish, and the developments in science and technology, have caused an increase in the amount of fish caught, but this also puts pressure on the fish reserves. At this point, aquaculture gains great importance. Increases in both fish production amounts and the number of producers are quite high. Between 1990 and 2018, the increase in fish caught was 12.24%, while the increase in aquaculture was 525.28%. 46% of the world's total fish production and 52% of people's fish consumption are obtained from aquaculture. In aquaculture, firstly carp and trout were bred. In 2018, aquaculture production reached 114.5 million tons (including plants and others), with a sales value of $263.6 billion. In Turkey, as in the rest of the world, the development in aquaculture is very important. Aquaculture production, which was 5 782 tons as of 1990, reached 373 356 tons as of 2019 with an increase of 6457.2% between 1990 and 2019. The production of finned fish is also dominant in Turkey. Among these species, especially sea bass, sea bream and trout farming takes the first place. The fact that the total of the three species constitute 97.2% of the total aquaculture production clearly reveals the importance of sea bass, sea bream and trout farming. The fact that the total of the three species constitute 97.2% of the total aquaculture production clearly reveals the importance of sea bass, sea bream and trout farming. As both a source of export income and an employment provider, fish and fish products trade makes a significant contribution to economic growth in developing countries. For these reasons, the geographical distribution of sea bass, sea bream and trout in Turkey and their importance as an economic activity are discussed in this study.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.