Toplumcu gerçekçilik Rusya’da ortaya çıkmış ve kısa sürede tüm dünyaya yayılmıştır. Bu akımın edebi bir anlayışa dönüşmesi sürecinde Gorki, Jdanov ve Lunaçarski gibi önemli isimler etkili olmuştur. Bu anlayışta kolektiflik ön plana çıkar. Bireysellikten uzaklaşan toplumcu gerçekçi yazarlar toplumsal meselelerle ilgilenirler. Marksizm odaklı bu kuramda “özün ve gerçeğin önceliği”, “devrimci romantizm ve doğal bir uzantısı olan olumlu tip” ve “yan tutarlık ya da partizanlık” temel esaslar olarak kabul edilmektedir. Bunun yanı sıra bu anlayışa bağlı eserlerde tarihselcilik, milli bilinç, ekonomik ve sınıfsal çatışma, ezen-ezilen ilişkisi destekleyici unsurlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Toplumcu Gerçekçi kuram, Nazım Hikmet etkisiyle kısa zamanda Türkiye’de etkili olur. Birçok sanatçı yeni tanıştığı bu görüşü benimser ve eserlerine yansıtır. Bu sanatçılardan biri de dönemin önemli isimlerinden biri olan Refik Erdurandır. Özellikle tiyatrolarıyla tanınan yazar Nazım Hikmet’in toplumcu gerçekçiliğini örnek alır. Refik Erduran’ın Yemenimin Uçları adlı tiyatrosunda vatanına, kültürüne ve değerlerine bağlı emekli edebiyat öğretmeni olan Zehra’nın hikayesi ele alınır. Zehra bir yandan kültür erozyonu sonucu dağılmak üzere olan ailesinin birliği için çabalarken diğer yandan da sömürgeci düzeni yıkmak için mücadele çağrısı yapar. Bilindiği üzere Refik Erduran toplumcu gerçekçi anlayışa bağlıdır ve birçok oyununda bu kuramın unsurlarına yer verir. Bu bağlamda çalışmamızın amacı, oyunda toplumcu gerçekçi anlayışın unsurlarına ne ölçüde yer verildiğini tespit etmektir.

Socialist realism emerged in Russia and spread all over the world in a short time. Important names such as Gorki, Jdanov and Lunaçarski were influential in the process of turning this trend into a literary understanding. In this understanding, collectivity comes to the fore. Socialist realistic writers who diverge from individuality are concerned with social issues. İn this theory focused on Marxism, “priority of essence and reality”, “revolutionary romanticism and its natural extension positive type” and “partizanship or advocacy” are accepted as the basic principles. İn additin to this, in works related to this understanding historicalism, national consciousness, economic and class conflict and the oppressor and oppressed relationship emerge as supporting factors. Socialist realist theory, Nazim Hikmet effect as soon as possible has been effective in Turkey. Many artists adopt this new view and reflect it on their works. One of these artists is Refik Erduran, one of the important names of the period. Especially known for his theaters, the writer takes the socialist realism of Nazım Hikmet as an example. Refik Erduran’s theatre Yemenimin Uçları, the story of Zehra, who is a retired literature teacher depending on her homeland, culture and values is discussed. While Zehra struggles for the unity of her family, which is about to break up as a result of cultural erosion, on the other hand, she calls for a struggle to overthrow the colonial order. As it is known, Refik Erduran depends on socialist realist understanding and includes the elements of this theory in many games. In this context, the purpose of our study is to determine to what extent the elements of socialist realist understanding are included in the game.