Babürlüler yaklaşık iki asır Hint alt kıtasında; günümüzde Hindistan, Pakistan ve Bangladeş’in de içerisinde bulunduğu birçok bölgede hüküm sürmüş ve bu geniş coğrafyalarda önemli anıtsal eserler inşa etmişlerdir. Bu dönemde özellikle türbe mimarisinde eşsiz örnekler ortaya konulmuştur. Şah Cihan’ın eşi Mümtaz Mahal için (1631-48) yaptırmış olduğu Agra şehrindeki Tac Mahal Türbesi belki de türbe mimarisini yalnız Babürlü dönemi içinde değil, Türk-İslam dönemi çerçevesinde de erişilmez kılıp son safhasına ulaştırmıştır. Tac Mahal, kendisinden sonra yapılan birçok türbeye örnek teşkil etmiş olabileceği gibi öncesinde ve sonrasında inşa edilen birçok anıtsal mezarı gerisinde bırakmıştır. Araştırma konusunu oluşturan Bibi Ka Makbere için de Tac Mahal Türbesi adeta bir prototip oluşturmuştur. Bibi Ka Makbere; Babürlü hükümdarlarından Evrengzib’in oğlu Muhammed Azam Şah tarafından (1651-1661) annesi Dilras Banu Begüm için Hindistan’ın Evrengabad şehrinde yaptırılmıştır. Türbe; hükümdar Evrengzeb'in validesi olan Mümtaz Mahal'in türbesi Tac Mahal ile genel olarak benzetilmekte ve bundan dolayı “Dekkan'ın Tacı ya da Mini Tac Mahal” adı ile anılmaktadır. Her iki mezar yapısı da dönemin hükümdarlarının gözde eşleri için yaptırılmıştır. Yapının ana giriş kapısında bulunan kitabesinde; mimarının Tac Mahal’in mimarlarından olan Üstad Ahmed Lahori’nin oğlu Ataullah olduğu ve dönemin mühendislerinden Hanspat Rai tarafından tasarlandığı belirtilmektedir. Yapı, Babürlü Mimarisi’nin karakteristik özelliği olan çarbağ düzeninde bahçe tasarımı ile de dikkat çekmektedir. Kare bir platform üzerinde yer alan ve platformunun her bir köşesinde ikişer şerefeli minareleri bulunan türbe; dışarıdan kare, içeriden sekizgen planlı olup üzeri kubbe ile örtülüdür. Beyaz kireç taşı ve alçı karışımı bir malzeme ile yapılmış olan türbenin; platformu ve kubbesi beyaz mermerden oluşmaktadır. Türbenin mimari ve malzemesi yanında süsleme programı da oldukça önemlidir. Tac Mahal’in yüksek kabartma ve oyma tekniği ile oluşturulan yoğun bitkisel süslemelerinin burada benzer bir şekilde, aynı yoğunlukta ancak farklı bir malzeme kullanılarak beyaz mermer yerine kireç taşı ve alçı üzerine işlendiği görülmektedir. Babürlü döneminin ilk anıtsal türbesi Delhi’deki Hümayun Türbesi iken son anıtsal türbesi Bibi Ka Makbere’dir. Bu araştırmada türbenin Babürlü türbe örnekleri içerisindeki yeri ile birlikte İslam ve Türk türbe mimarisindeki benzerlik ve farklılıkları değerlendirilmeye çalışılırken aynı zamanda türbenin hem mimari özellikleri hem de süsleme programı üzerinde durulacaktır.

Mughals reigned in Indian subcontinent that is many areas including today’s India, Pakistan and Bangladesh for nearly two centuries, and they built important monumental buildings in these large areas. In their period, unique examples were produced especially in tomb architecture. The Tomb of Taj Mahal in the city of Agra, which Shah Jahan had built for his wife Mumtaz Mahal (1631-48), perhaps made the tomb architecture unattainable, and carried it to its last stage not only in Mughal period but also in the framework of Turkish-Islamic period. Taj Mahal can be an example for many tombs built after it, and it left behind many monumental tombs built before and after it. Taj Mahal Tomb was also almost a prototype for Bibi Ka Maqbara, which is the subject of the research. Bibi Ka Maqbara had been built (1651-1661) in Aurangabad city of India by Muhammad Azam Shah, the son of Aurangzeb, for his mother Dilras Banu Begum. The tomb is usually compared with Taj Mahal, the tomb of Aurangzeb’s mother, Mumtaz Mahal, and therefore is called as “The Taj of Deccan or Mini Taj Mahal.” Both tombs had been built for the favorite wives of the rulers of the related periods. On the inscription located over the main entrance gate of the construction, it is stated that the architect of the building was Ataullah, the son of Master Ahmad Lahauri, one of the architects of Taj Mahal, and it was designed by Hanspat Rai, one of the engineers of the period. The construction also draws attention with its Charbagh-styled garden. The tomb is located on a square platform, and there is a minaret with two balconies on each corner of the platform. The inside plan of the tomb is square and the outside is octagon, and it is covered with dome. The tomb was built with a material, a mixture of limestone and gypsum, and its platform and dome is white marble. The ornamental design of the tomb is also at great importance as well as its architecture and material. It is seen that the intense botanical ornaments of Taj Mahal, which was created by a high level of relief and carving techniques, were employed here with the same intensity but by using a different material, on the limestone and gypsum instead of white marble. While the first monumental tomb of Mughal period is Humayun’s Tomb in Delhi, the last one is Bibi Ka Maqbara. In this research, the similarities and differences between the Tomb and Islamic and Turkish tomb architecture and its place among Mughal tomb examples will be evaluated, and also both architectural features and ornamental design of the tomb will be handled.