BATILILAŞMA SÜRECİNDE FRANSIZCA’NIN TÜRKÇE ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Author:

Number of pages:
1657-1667
Language:
Year-Number:
2019-Volume 14 Issue 4

Dünya’nın en eski dillerinden biri olan Türkçe, köken olarak Ural-Altay dil ailesine ait bir dil olup tarihi gelişimi boyunca pek çok farklı dilin etkisinde kalmıştır. Uygur Türkçesi döneminde Soğdca ve Çince etkisiyle başlayan bu süreç tarih boyunca gerek göç gerekse dini etkileşimlerle pek çok dilden sözcükler almaya devam etmiştir. İslamiyet sonrası sayısız Arapça ve Farsça sözcük dilimize girmiş ve bu süreç 18. yüzyılda gelişmeye başlayan Batılılaşma – Avrupalılaşma – etkisine kadar yoğunlaşarak devam etmiştir. Batılılaşma sürecinde ise özellikle bilim, teknik, askerlik ve sosyal konularda, özellikle Fransızca başta olmak üzere batı dillerinden sözcükler dilimize girmeye başlamış ve bu durum günümüzde de bazen yanlış da olsa artarak devam etmektedir. Bilim ve teknikte Avrupa’nın üstünlüğünü kabul eden Osmanlı yöneticileri, ulema ve yeniçerilerinin yoğun muhalefetine rağmen, batının bilim ve tekniğiyle birlikte kültürel ve sosyal hayatını da benimsemeye başladılar. Bu süreçte teknikten sanata ve hatta dil ve edebiyata kadar Fransız kültürünün etkisi 2. Dünya Savaşı sonuna kadar yoğun bir biçimde sürmüştür. Bu tarihten sonra ise, NATO’nun kurulmasıyla daha çok İngiliz - Amerikan kültür etkileşimine yerini bırakmıştır. Yaklaşık 150 yıl kadar süren (1800-1950) Fransızca Türkçe etkileşimi doğrultusunda dilimize yaklaşık olarak 6000 kadar Fransızca kökenli sözcük yerleşmiştir. Bu süreçte en etkili dinamikler tercüme kalemleri, Fransa’ya öğrenci olarak gönderilen aydınlar ( les jeunes turcs) Osmanlı İmparatorluğu döneminde, ilki Mekteb-i Sultanî ( Lycée de Galatasaray) olmak üzere açılan ve eğitim dili Fransızca olan okullar olarak sayılabilir. Batılılaşma sürecinde iki büyük kültür alanı arasında küçümsenmeyecek bir yakınlaşma sağlanmıştır. Sözcüklerle birlikte kültürümüze yerleşen Fransız Kültürü’ne ait izleri de göz önünde bulundurarak bu uzun ve ilgi çekici dönemde Fransız dilinin Türk dili üzerindeki etkisini makalemizde değerlendirmeye ve sonuçlarını irdelemeye çalışacağız.

Keywords


Turkish is regarded as one of the oldest languages in the world and it is a language belonging to the Ural-Altaic family of origin and it has been influenced by many different languages throughout its historical development. This process which started with the Soğdaca, Chinese influences in Uyghur Turkish period continued to receive many words resulted from religions and migrations during the history. Islamism accepted Turkish have met uncountable words which have come from Arabic and Persian and this process continued increasingly till the westernization effect that began to develop in the eighteenth century. During westernization process, this impact was quite obvious in the science, technical, military and social issues. However, especially French has influenced the Turkish substantially among the other languages. Although this situation is regarded as a wrong, it continues to increase even today. Ottoman administrators who accepted the superiority of Europe in science despite the some conflict that came from janizaries and ulemas started to adopt their life to the westerns’ cultural and social differences. During that time the cultural and artistic effect of France densely lasted until the Second World War and these effects influence technique, language and literature. After that time, they left their position to English and American cultural interaction with the establishment of the NATO.Approximately 150 years (1800-1950) in the direction of the French-Turkish interaction, almost 6,000 French-speaking words were settled in our language. In this process, the most powerful translators are intellectuals sent to France as a student ( les jeunes turcs), some of the schools such as Mekteb-i Sultani ( Lycée de Galatasaray) which used the French as a language of education ın the process of westernization, two major cultures have influenced each other extensively in a certain period of time. By taking into account the traces of the French culture that settled our culture with the words, we will try to evaluate the effect of the French language on the Turkish language in this long and interesting period and additionally we will examine its consequences.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 5,084
Number of downloads 1,262

Share

Turkish Studies-Social Sciences
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.