Leyla ve Mecnun; her zaman için konusu itibariyle edebiyatta çok işlenmiş aşkı ve âşıklığı, beşeri aşkın ilahi aşka dönüşünü anlatmak için yazılan hikâyelerdendir. Aşkı en güzel şekilde ifade eden şairlerin başında gelen Fuzuli’nin Leyla ve Mecnun adlı eseri yüzlerce yıl birçok şaire ilham kaynağı olmuştur. Türk edebiyatında önemli bir yeri olduğu gibi, Türkiye’nin birçok yazma eser ve nadir eserler bölümü bulunan kütüphanelerde nüshalarının yer aldığı bilinmektedir. Bu nüshalardan biri de Türk Tarih Kurumu Kütüphanesi’ndedir. Ankara Türk Tarih Kurumu Kütüphanesi kurulduğundan bu yana arşivinde çeşitli belgeler ve kitaplar bulundurmaktadır. Kütüphanede birçok önemli kitap ve belgenin yanı sıra yaklaşık 2177 adet yazma eser bulunmaktadır. Bu yazma eserlerden Fuzuli’nin Osmanlı Türkçesi ile yazılan Leyla ve Mecnun adlı mesnevisinin müstensih nüshası olan ve 18-19. yüzyıla ait olduğu düşünülen Y/0431 envanter numaralı yazma eserin 21b, 30b, 40b, 51b, 55b, 59b varaklarında tam sayfa halinde minyatürler bulunmaktadır. Bu minyatürler, Leyla ile Mecnun arasındaki aşkı anlatan tasvirler olup eserin anlaşılırlığını görsel olarak güçlendirmek amacıyla yapılmışlardır. Bu minyatürlerin incelemesi yapılarak, ikonografik çözümlemeleri üzerinde durulmuş, doğadaki tasvir şekilleri ve renkleri hakkında bilgi verilmiştir. Yapılan çalışma neticesinde minyatürlerde Leyla ve Mecnun arasındaki aşkın olgularına yer verildiği görülmüştür. Leyla ile Mecnun mesnevisinde konu başlıklarının çok olmasına rağmen bu yazma eserde sadece (6) altı adet minyatüre yer verilmiştir ve sanatkâr ağırlıklı olarak duygusal sahneleri seçerek tasvir etmiştir. Sahnelerde doğa tasvirleri kullanılarak aşıklar arasındaki duygu durumunu minyatür ile resmedilmiştir. Yazma eserin ketebe sayfasında, eserin istinsahını yapan müstensih adına ve herhangi bir tarih kaydına yer verilmemiştir. Bu nedenle eserin tarihlendirilmesi daha çok yazı / hat karakteri ile minyatürlerdeki üslup, malzeme ve teknik ayrıntılar ışığında değerlendirilmeye çalışılmıştır. Çalışmaya konu olan Fuzuli’nin Leyla ile Mecnun mesnevisinin 18-19. yüzyıllara ait olabileceği düşünülmektedir. Bilim ve sanat dünyasına tanıtılmaya çalışılan bu yazma eser ve minyatürleri, edebiyat ile sanatın buluştuğu ve bir arada sunulduğu özel bir nüshadır.

Leyla and Majnun is a story written to describe the transformation of human love into divine love, which has always been processed in literature in terms of love and devotion. Fuzuli 's Leyla and Majnun, who is one of the leading poets who express love in the most beautiful way, has been a source of inspiration for many poets for hundreds of years. Having an important place in Turkish literature, its copies are known to be present in many manuscripts and rare books sections of libraries in Turkey. One of these copies is in the Turkish Historical Society Library. The Ankara Turkish Historical Society Library has been holding various documents and books in its archives since it was founded. The library has many important books and documents, as well as approximately 2177 manuscripts. The manuscript of Fuzuli’s Leyla and majnun was written in the Ottoman Turkish. There are miniatures in the form of a full page in the leaves 21b, 30b, 40b, 51b, 55b, 59b of the work inventory numbered Y/0431 which is thought to belong to the XVIII-XIX. century. These miniatures are depictions of love between Leyla and Mecnun and they were made to enhance the comprehension of the work visually. By examining these miniatures, iconographic analyzes have been emphasized and information has been given about the shapes and colors of the depictions in the nature. As a result of the study, it was seen that the phenomena of love between Leyla and Mecnun were included in the miniatures. Although there are many subject titles in the Leyla and Majnun masnavis, only six (6) miniatures have been included in this manuscript and the artist has mainly described emotional scenes. In the scenes, the emotional state between lovers is depicted with miniatures using nature depictions. The name of the calligrapher, the name of the author who copied the manuscript, and any date were not included on the manuscript page. For this reason, it was tried to be evaluated in the light of style, material and technical details in miniatures. It was concluded that Fuzuli's Leyla and Majnun Masnavi might belong to XVIII- XIX centuries. These works of art and miniatures, which are tried to be introduced to the world of science and art, are a special version that literature and art meet and co-exist together.